نوشته شده توسط : پزشک و درمان

بیماری لیکن پلان مویی

لیکن پلانوپیلاریس یا لیکن پلان فولیکولار (به انگلیسی: Lichen Planopilaris – Follicular Lichen Planus) یک بیماری التهابی بوده که با ریزش مو دائمی و پیشرونده در سر مشخص می شود. نوع کلاسیک این بیماری با نام لیکن پلان فولیکولار یا لیکن پلان مویی هم شناخته می شود. در این مقاله به بررسی علت، علائم، تشخیص و درمان لیکن پلان مویی می پردازیم.

چه کسانی به لیکن پلانوپیلاریس یا لیکن پلان مویی مبتلا می شوند؟

لیکن پلانوپیلاریس معمولا زنان جوان را درگیر می کند، هر چند که در هر سنی ممکن است ایجاد شود. لیکن پلان مویی معمولا هم زمان با لیکن پلان پوستی، ناخن و دهانی ایجاد می شود و با درگیری فولیکول های مو باعث ریزش موی دائمی می شود.

[readmore]بیماری لیکن پلان از علائم تا درمان[/readmore]

علت لیکن پلان مویی چیست؟

علت بیماری به خوبی مشخص نشده است، اما از آنجایی که لیکن پلان نوعی بیماری التهابی و خودایمنی است، می توان علل ژنتیکی و محیطی را در ایجاد آن دخیل دانست.

علائم لیکن پلان مویی یا لیکن پلان فولیکولار چیست؟

لیکن پلانوپیلاریس معمولا با وجود مناطق سفید رنگی از پوست سر که در اثر ریزش مو ایجاد شده اند مشخص می شود. در مناطق درگیر، هیچ فولیکول مویی مشاهده نمی شود.

در کناره های این ضایعات ممکن است پوسته ریزی و قرمزی اطراف فولیکول های مو دیده شود. همچنین مو ها به آسانی کنده می شوند. ممکن است ضایعات در ابتدا کوچک و متعدد باشند که به هم وصل شده و ضایعات بزرگتری را ایجاد می کنند. بیماری در حاشیه ی ضایعات پوست سر فعال تر است.

در لیکن پلان مویی معمولا ریزش مو در ناحیه ی جلوی سر اتفاق می افتد.

بیمار مبتلا به لیکن پلان فولیکولار ممکن است از موارد زیر شکایت داشته باشد:

  • خارش.
  • درد.
  • حساسیت به لمس یا تندرنس.
  • احساس ناراحتی.
  • سوزش سر.

لیکن پلان فولیکولار معمولا به تدریج و موذیانه پیشرفت می کند (البته در موارد نادری ممکن است بصورت ناگهانی ایجاد شود) و باعث ریزش موی کل سر نمی شود.

تشخیص لیکن پلان مویی یا فولیکولار چگونه انجام می شود؟

ابتدا باید شرح حال کاملی از بیمار گرفته شود و سپس بطور دقیق بیمار مورد معاینه قرار گیرد. از آنجایی که ابتلای همزمان به لیکن پلان پوستی و مخاطی شایع است بنابراین حتما باید سایر نواحی بدن و از جمله دهان و ناخن ها به خوبی بررسی شوند.

[readmore]پیتریازیس روزه آ چیست؟[/readmore]

پوسته ریزی و قرمزی اطراف فولیکول های مو و ریزش پچی مو ها که معمولا همراه با سوزش و خارش پوست سر است به نفع تشخیص بیماری است. تشخیص لیکن پلان مویی با نمونه برداری یا بیوپسی از ضایعات پوسته ریزی دهنده و قرمز در نواحی ریزش دهنده مو قطعی می شود.

نمونه برداری از مناطقی از پوست سر که دچار اسکار شده اند کمکی به تشخیص نمی کند و حتما باید بیوپسی از حاشیه ضایعات گرفته شود زیرا بیماری در این نواحی فعال است.

ایمونوفلورسانس در فاز فعال بیماری نشان دهنده ی وجود Anti-IgA و Anti-IgM در مناطق درگیر است.

درمان لیکن پلان مویی یا لیکن پلانوپیلاریس

درمان این بیماری پوستی دشوار است و باید به سرعت انجام شود هر چند که ریزش مو دائمی و با ایجاد اسکار بوده و حتی با درمان مناسب هم مو ها دوباره رشد نمی کنند.

هدف از درمان لیکن پلان فولیکولار، کاهش سرعت پیشرفت بیماری و از بین بردن علائم است. ریزش مو ممکن است پس از درمان نیز با سرعت کمتری ادامه پیدا کند.

خط اول درمان لیکن پلان مویی، استفاده از داروهای ضد التهابی زیر است:

  • کورتیکواستروئید (کورتون و پردنیزون یا پردنیزولون) موضعی، خوراکی یا تزریقی به درون ضایعات.
  • داکسی سیکلین و یا تتراسیکلین نیز به دلیل خاصیت ضدالتهابی ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.

داروهای ضدالتهابی قوی

در صورت عدم پاسخ به درمان با کورتون، می توان از داروهای زیر استفاده کرد:

  • هیدروکسی کلروکین (Hydroxychloroquine).
  • متوتروکسات (Methotrexate).
  • سیکلوسپورین (Cyclosporine).
  • میکوفنولات موفتیل (Mycophenolate mofetil): معمولا در موارد مقاومت به هیدروکسی کلروکین و سیکلوسپورین استفاده می شود.
  • پیوگلیتازون (Pioglitazone)

سایر داروهای مورد استفاده برای درمان لیکن پلان مویی:

  • داپسون (Dapsone).
  • تالیدومید (Thalidomide).

پاسخ به درمان در بیماران مختلف متفاوت است، اما پزشک انتظار دارد که ریزش مو کاهش یافته و علائم اذیت کننده ی بیماری نظیر خارش و سوزش از بین بروند.

آیا کاشت مو و رشد مجدد موها در لیکن پلان مویی امکان پذیر است؟

درمان دارویی برای رشد مجدد مو

متاسفانه درمان دارویی و استفاده از لوسیون های مو برای رشد مجدد مو ها در لیکن پلان مویی تاثیری ندارند و رشد مجدد موها در مناطقی از سر که دچار اسکار شده با درمان دارویی در حال حاضر غیرممکن است و متاسفانه هنوز هیچ دارویی برای درمان ریزش مو در لیکن پلانوپیلاریس معرفی نشده است.

کاشت مو

در گذشته کاشت مو در مناطقی از سر که دچار اسکار شده اند غیر ممکن بود زیرا این مناطق دچار تغییرات دژنراتیو شده و با کاهش عروق خونی (واسکولاریتی) همراه هستند. همچنین مناطقی از سر که می توان از آن ها برای برداشت فولیکول مو استفاده کرد دچار اسکار شده و عملا از بین می رفتند و تعداد کافی فولیکول مو برای پوشش بافت اسکار وجود نداشت. به همین دلیل کاشت مو در این مناطق بسیار دشوار و در عین حال رضایت بخش نبود. اما اخیرا در چندین مقاله از کاشت موفقیت آمیز مو در مناطقی از سر که در اثر لیکن پلان مویی دچار اسکار شده بودند خبر دادند. در ادامه به بررسی این مقالات می پردازیم:

در مقاله ای که در سال 2016 منتشر شد ، از کاشت موفقیت آمیز مو در افراد مبتلا به لیکن پلانوپیلاریس خبر داد. بیماری که تحت کاشت مو قرار گرفته بود فردی 24 ساله بود که به لیکن پلان مویی غیرفعال مبتلا بود و دارای ضایعاتی با قطر 2 میلی متر تا 5 سانتی متر در مناطق مختلف سر، از جمله لوب فرونتال، پاریتال و گیجگاهی بود. بیمار از 2 سال قبل هیچ درمانی برای بیماری خود دریافت نکرده بود.

فرد مبتلا به لیکن پلان مویی با مناطق اسکار در سر

در ابتدا طی یک فرآیند آزمایشی کاشت مو، 50 گرافت مو از مناطق سالم در پشت سر برداشت شد و با روش Stick and Place در مناطقی از جلوی سر که بافت اسکار وجود داشت کاشته شد. بعد از این فرآیند، 80 درصد از فولیکول های کاشته شده به خوبی رشد کردند.

برداشت فولیکول های مو از منطقه سالم در پشت سرکاشت فولیکول های برداشت شده در مناطقی که دچار ریزش مو شده بودند

10 ماه پس از موفقیت فرآیند آزمایشی کاشت مو، 850 گرافت مو از سایر مناطق سالم و ریش بیمار برداشت شد و در مناطقی از سر که دچار اسکار شده بودند کاشته شد. در نهایت بیش از 80 درصد از فولکول های کاشته شده به خوبی رشد کردند.

در طی این فرآیند، پیش از هربار عملیات کاشت مو، پلاسمای حاوی پلاکت (Platelet Rich Plasma or PRP) بصورت داخل جلدی به ناحیه دچار اسکار تزریق می شد.

در کل می توان گفت که آینده درخشانی برای کاشت مو در درمان لیکن پلانوپیلاریس وجود دارد و به زودی روش هایی ارزان و سریع برای رشد مجدد مو در بیماران مبتلا به لیکن پلان مویی عرضه می شوند.



:: برچسب‌ها: بیماری , لیکن پلان مویی , پوست , پزشکی ,
:: بازدید از این مطلب : 79
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 23 فروردين 1401 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

لیکن پلان جزو بیماری های پوستی پاپولواسکواموس است و یک بیماری خارش دار بوده که پوست و مخاط از جمله دهان ومو را درگیر می کند. در ادامه به بررسی این بیماری، علائم، تشخیص و درمان لیکن پلان و نیز پمادها و تاثیر رژیم غذایی و داروهای گیاهی و طب سنتی را در این بیماری مورد بررسی قرار می دهیم.

بیشتر بیماران بین 30 تا 60 سالگی به این بیماری مبتلا می شوند و در کودکان کمتر از 5 سال و افراد مسن بسیار نادر است همچنین بالغ بر 10 درصد بیماران سابقه فامیلی مثبتی از لیکن پلان دارند که می تواند نشان دهنده نقش عوامل ژنتیکی در ایجاد بیماری باشد.

علت بیماری لیکن پلان چیست؟

علت بیماری نامشخص است اما ممکن است یک بیماری خودایمنی ناشی از سلول های T باشد. همچنین عوامل زیر در ایجاد آن نقش دارند:

  • سابقه خانوادگی: در ۱۰ درصد از مبتلایان وجود دارد.
  • بیماری کبدی: لیکن پلان با هپاتیت C مرتبط است.
  • علل دارویی لیکن پلان: پنی سیلین، طلا، متیل دوپا، کلروکین و تماس با مواد شیمیایی فیلم سازی می توانند ضایعاتی شبیه به لیکن پلان بوجود آورند که به آن ها بثورات لیکنوئید گفته می شود.

اشکال مختلف بیماری

لیکن پلان پاپولی

شایع ترین شکل بیماری است که در آن پاپول ها روی سطوح فلکسور مچ دست ها و ساعدها، مچ پاها و ناحیه کمر تشکیل می شوند.

لیکن پلان هیپرتروفیک

ضایعات پوستی که پایدار باقی می مانند ضخیم تر می شوند و به رنگ قرمز تیره در می آیند. این ضایعات اکثرا روی ساق پاها تشکیل می شوند.

پاپول ها با الگوهای متفاوتی تجمع پیدا می کنند و وزیکول ها یا تاول هایی ممکن است ایجاد شوند. تغییر رنگ پایدار قهوه ای پس از بهبود ضایعات باقی می ماند. ممکن است در نوع هایپرتروفیک، کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC) ایجاد شود.

لیکن پلان مخاطی

شایع ترین شکل بیماری مخاطی، نوع غیراروزیو (سایشی) همراه با الگوی سفید تورمانند است. این نوع بیماری ممکن است سایشی یا اروزیو شده که به شدت دردناک است. ضایعات دهانی معمولا مخاط گونه و کناره های طرفی زبان را درگیر می کنند.

این ضایعات ممکن است گسترش پیدا کنند و قسمت مخاطی لب را درگیر نمایند ولی به ندرت از حاشیه قرمز لب (ورمیلیون) فراتر می روند.

علائم بیماری لیکن پلان چه هستند؟

این بیماری دارای ۵ ویژگی است که عبارتند از:

  • خارش دار.
  • مسطح.
  • چندضلعی.
  • ارغوانی رنگ یا بنفش.
  • پاپول.

علائم پوستی

علائم لیکن پلان پوستی به صورت پاپول های خارش دار و چند ضلعی صاف و به رنگ بنفش ارغوانی می باشد. ضایعات ابتدایی و جدید بصورت یک پاپول 2 تا 10 میلی متری با قله صاف و کناره های نامنظم و زاویه دار بوده که به رنگ صورتی تا سفید اند ولی با گذشت زمان، ارغوانی (بنفش) می شوند.

در سطح ضایعات شبکه تور مانند سفیدی مشاهده می شود که به آن خطوط ویکهام (استریا ویکهام) گفته می شود. با ریختن روغن ایمرسیون، این ضایعات بهتر دیده می شوند. خارش علامت شایعی است ولی در ۲۰ درصد از مبتلایان به این بیماری پوستی، خارش وجود ندارد.

البته در مجموع شکل های متعددی از این بیماری وجود دارد که در افراد مختلف متفاوت است.

[readmore]بیماری پوستی پسوریازیس از علائم تا درمان[/readmore]

شایع ترین مناطق درگیر در این بیماری عبارتند از: سطوح فلکسور مچ و ساعد یا ساق پا و قوزک پا.

علائم ضایعات دهانی

ضایعات مخاطی دهان در این بیماری اکثرا به شکل خطوط رتیکولار سفید رنگ دیده می شوند که غیراروزیو (غیر زخمی) هستند. ضایعات زخمی در دهان دردناک بوده و ممکن است نشان دهنده سرطان دهان (SCC دهان) باشند. علائم دهانی بیماری ممکن است به تنهایی یا همراه با علائم پوستی باشند.

علائم لیکن پلان مویی و ناخنی

در بیماری فولیکولار ، پاپول ها بر پایه فولیکول روی پوست سر ایجاد می گردند. در این نوع بیماری، ریزش مو دائمی همراه با اسکار یا جای زخم دیده می شود. (آلوپسی اسکارگذار)

[readmore]لیکن پلان مویی یا لیکن پلانوپیلاریس از علائم تا درمان[/readmore]

علائم درگیری ناخن

ده درصد از بیماران با لیکن پلان پوستی، تغییرات ناخن دارند اما تغییرات ناخن ممکن است در نبود بیماری پوستی نیز رخ دهند.

علائم اختصاصی درگیری ناخن در این بیماری شامل نازک شدن و فرورفتگی های طولی و ایجاد شقاق است. درصورت عدم درمان بیماری ممکن است اسکار و ناخنک تشکیل شود.

تشخیص بیماری لیکن پلان چگونه انجام می شود؟

اساس تشخیص بیماری، علائم بالینی است. در هنگام معاینه باید به مخاط دهان، ناخن و موها توجه شود. در نهایت بیوپسی از ضایعات، تشخیص را تایید می کند.

التهاب پوست در بیمارانی که دارای پوست تیره هستند معمولا محو و مبهم است و ممکن است تشخیص بیماری را دشوار کند. در این موارد باید به مورفولوژی و نحوه توزیع ضایعات دقت کرد.

تشخیص افتراقی لیکن پلان

در صورت وجود بثورات لیکنوئید بدون خارش که شبیه به لیکن هستند باید سیفلیس مرحله دوم ، لوپوس اریتماتوز سیستمیک ، مایکوباکتریوم آتیپیک و سارکوئیدوز مورد شک قرار گیرند. همچنین بیماری های پسوریازیس و پیتریازیس روزه نیز جزو بیماری های اریتماتواسکواموس هستند که علائم نسبتا مشابهی ایجاد می کنند.

بهترین راه درمان بیماری لیکن پلان چیست؟

استروئیدهای موضعی (کورتون موضعی) اساس درمان این بیماری هستند. در ضایعات کوچک از کورتون موضعی قوی مثب کلوبتازول و فلوئوسینولون استفاده می شود ولی در ضایعات وسیع باید این ترکبیات رقیق شوند.

آنتی هیستامین ها در صورت خارش مورد استفاده قرار می گیرند. (هیدروکسی زین).استروئیدهای خوراکی (کورتون خوراکی).

اگر ضایعات وسیع با خارش شدید، لیکن پلان مویی و تخریب شدید ناخن و ضایعات مخاطی زخمی (نظیر لیکن پلان واژن) باشند باید از کورتون های خوراکی استفاده کرد. در این موارد از ۲۰ میلی گرم کورتیکواستروئید در روز به مدت ۶ هفته استفاده می شود و سپس به تدریج کاهش می یابد.

در درمان نوع هیپرتروفیک از پانسمان بسته استروئید یا تزریق داخل ضایعه استفاده می شود.

سایر داروهای درمانی:

  • متوتروکسات.
  • آزاتیوپرین.
  • سیکلوسپورین.
  • میکوفنولات موفتیل (مایکوفنولات موفتیل).
  • PUVA و اشعه UVB.

مواردی که ارجاع بیمار لازم است

  • طاسی سر همراه با اسکار.
  • درگیری اروزیو مخاط و موارد مقاوم به درمان را باید به متخصص بیماری های پوست ارجاع داد تا تدابیر لازم اتخاذ شوند.
  • ارجاع به متخصص گوارش برای کنترل عفونت هپاتیت C لازم است.

سیر و پیش آگهی بیماری لیکن پلان چطور است؟

بیماری معمولا در عرض یک سال بهبود پیدا می کند. اما نوع هیپرتروفیک و مواردی که مو و ناخن درگیر هستند معمولا سال ها ادامه می یابند.

پرسش و پاسخ

۱- آیا طب سنتی و طب سوزنی در درمان بیماری مفید هستند؟ اگر از گیاهانی استفاده شود که ضد التهاب باشند ممکن است باعث تسکین علائم گردد با این حال توصیه می کنیم که قبل از استفاده از طب سنتی یا سوزنی یا گیاهان دارویی با پزشک خود مشورت کنید.

۲- درمان لیکن پلان چقدر طول می کشد؟ طول درمان بستگی به شدت بیماری دارد. معمولا در بیشتر مواقع بیماری در عرض یک سال بهبود پیدا می کند اما لیکن پلان مویی و ناخن ممکن است سال ها ادامه یابند.

۳- بهترین پماد درمان لیکن پلان چیست؟ پماد های مختلفی برای درمان بیماری وجود دارد. همانطور که در قسمت “درمان” گفته شد، اساس درمان؛ استفاده از پمادهای حاوی کورتون است.

۴- رژیم غذایی برای درمان این بیماری وجود دارد؟ در کتب پزشکی رژیم غذایی خاصی ذکر نشده است اما استفاده از رژیم غذایی گیاهی که باغث کاهش التهاب شود ممکن است مفید باشد.

۵- من لیکن پلان دارم چه کنم ؟ اولین توصیه ما به شما این است که نترسید ! لیکن پلان بیماری کشنده یا ناتوان کننده ای نیست. اما باید تحت درمان مناسب زیر نظر پزشک قرار گیرد بنابراین در اولین فرصت به پزشک مراجعه نمایید.

۶- آزمایش مخصوص لیکن پلان چیست ؟ این بیماری آزمایش مخصوصی ندارد و تشخیص بر اساس علائم بالینی انجام می شود. در صورتی که پزشک به تشخیص شک داشته باشد ممکن است از پوست نمونه برداری کرده و برای پاتولوژی ارسال کند.



:: برچسب‌ها: بیماری , پوستی , لیکن پلان ,
:: بازدید از این مطلب : 78
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 23 فروردين 1401 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

دلایل خارش بدن و دست

خارش بدن و دست و پا یک احساس ناخوشایند پوستی است که با خاراندن پوست کاهش می یابد و شایع ترین علامت پوستی در تمامی گروه های سنی می باشد. خارش و درد شباهت هایی به هم دارند، مثلا مسیر عصبی هر دو مشترک است، تفاوت این دو در این است که خاریدن ، رفلکس خاراندن را تحریک می کند ولی درد، رفلکس تماس را قطع می کند.

در انسان خاراندن مکرر پوست موجب فعال شدن مناطقی در مغز می شود و مواد ترشح می گردد که خود موجب تشدید خاراندن می شوند ( مشابه آنچه در درماتیت آتوپیک و پسوریازیس رخ می دهد ). خارش ممکن است حاد (چند ثانیه تا یک هفته) یا مزمن (ماه ها) باشد.

علت خارش بدن و دست و پا

اپیدرم، بافت مخاطی و قرنیه منتقل کننده های حس خارش هستند. درم و بافت چربی زیرجلدی (پانیکول) فاقد اعصاب انتقال دهنده حس هستند.

رشته های عصبی C

این رشته ها مسئول انتقال حس خارش بوده و به دو نوع ظریف و غیرظریف تقسیم می شوند. رشته های ظریف عصبی C تنها ۵ درصد از رشته های عصبی C را تشکیل می دهند و به محرک های خارشی هیستامینی و گرمایی حساسیت دارند، این رشته ها سرعت انتقال بسیار آهسته ای دارند.

مابقی رشته های C (غیر ظریف) که ۹۵درصد موارد را شامل می گردند به محرک های مکانیکی خارشی (مثل تماس با پشم و گرما) حساس اند اما به محرک های هیستامینی حساسیت ندارند به همین دلیل بسیاری از مبتلایان به خارش به آنتی هیستامین ها پاسخ نمی دهند.

آلوکنزیز (Alloknesis)

علت، افزایش حساسیت مراکز عصبی مرکزی (CNS) رخ می دهد. به همین علت بیمار حتی با محرک های بسیار ملایم نظیر قلم مو نیز دچار خارش می شود. این حالت در مبتلایان به درماتیت آتوپیک مزمن شایع است. تماس با الیاف پشمی و یا تعریق، خارش را تشدید می کند.

Delusion of Parasitosis

در این اختلال بیمار باورثابت و غیرقابل تغییری مبنی بر وجود انگل و حشراتی در زیر پوست خود دارد.

ضایعات پوستی ناشی از خارش

لیکانیفیکاسیون (چرمی شدن) ، هیپرپیگمانتاسیون یا هیپوپیگمانتاسیون، براق شدن ناخن ها و پروریگوندولاریس از جمله ضایعاتی هستند که به دنبال خاراندن شدید پوست ایجاد می شوند.

بیماری های پوستی که باعث خارش می شوند

۱- درماتیت آتوپیک

در این بیماران خارش حاد به دلیل تماس های مکانیکی با لباس های پشمی رخ می دهد. آلوکنزیز کاراکتریستیک مبتلایان به درماتیت آتوپیک است. در این بیماران، عرق کردن، تغییر ناگهانی دما، پوشیدن و درآوردن لباس، تماس با لباس های پشمی موجب حملات شدید و غیرقابل تحمل خارش می شود.

این بیماران پاسخ خوبی به آنتی هیستامین ها نمی دهند و عوامل روانی نظیر اضطراب و افسردگی باعث تشدید خارش می شوند. یکی از مشکلات مهم در بیماران مبتلا به درماتیت آتوپیک، وجود خارش های شبانه ( خارش بدن در شب ) است که باعث اختلال در خواب و ایجاد خستگی و تحریک پذیری روزانه می شود.

درمان خارش ناشی از درماتیت آتوپیک

درمان های دارویی نظیر داروهای روانپزشکی ماندد داکسپین و تریمیپرامین و رفتار درمانی در بهبود ضایعات نقش دارند.

۲- خارش در بیماری پسوریازیس

بیشتر از ۷۵ درصد از مبتلایان به پسوریازیس از خارش شکایت دارند. معمولا در نواحی از بدن ایجاد می شود که ضایعات پوسته ریزی دهنده ، فعال نیستند.

۳- خارش در Notalgia Paresthetica

علت این بیماری فشرده شدن اعصاب حین عبور از عضلات تنه ناحیه کمر می باشد. معمولا درماتوم های T2 تا T6 درگیر می شوند و باعث ایجاد خارش در بین دو کتف می شود. خارش می تواند شانه، پشت و بالای قفسه سینه را نیز درگیر کند. در این بیماران سوزش نیز وجود دارد.

۴- خارش بازو و آرنج (براکیورادیال)

علت خارش بازو و آرنج تماس طولانی مدت با نور خورشید است، مخصوصا وقتی پوست خشک باشد. این اختلال در افرادی که در روزهای آفتابی به ورزش هایی نظیر گلف ، تنیس و قایق رانی می پردازند بیشتر دیده می شود. Photo Test (فوتو تست) در این بیماران منفی است.

بیماری های غیرپوستی یا سیستمیک که خود را با خارش نشان می دهند

۱- نارسایی مزمن کلیه (CKD)

نیمی از مبتلایان به نارسایی کلیه به ویژه افرادی که دیالیز می شوند از خارش شکایت دارند. در این بیماران لیکنفیکاسیون و پروریگو ندولاریس نیز ممکن است ایجاد شوند. خارش ناحیه کمر و پشت در بیماران کلیوی شایع است. در برخی از بیمارانی که دیالیز می شوند، در خارش در محل دیالیز و فیستول رخ می دهد. این بیماران پوست خشکی دارند.

درمان خارش در بیماران نارسایی مزمن کلیه

در بیماران کلیه که به خارش دچار هستند، مرطوب کننده ها تاثیری بر خارش بیمار ندارند. پاراتیروئیدکتومی (برداشتن غده پاراتیروئید) و آگونیست های اختصاصی اپیوئیدها در کاهش خارش موثرند ولی درمان اصلی، پیوند کلیه است.

۲- بیماری کبدی که باعث خارش می شوند

کلستاز یک بیماری کبدی است که باعث خارش می شود. در این بیماران، خارش مداوم بوده و کل بدن را درگیر می کند البته خارش در کف دست و پا شدت بیشتری دارد. املاح صفراوی در مبتلایان به خارش کلستاتیک بالا می رود و بین میزان املاح صفراوی و شدت خارش ارتباط مشخصی وجود دارد.

درمان خارش بدن و کف دست و پا در بیماران کبدی

کلستیرامین در بیماران کبدی مبتلا به خارش بدن، موثر است. در این بیماران می توان از نالوکسان ، نالتروکسان و بوتوفنول استفاده کرد.

۳- اختلالات تیروئیدی که باعث خارش بدن می شوند

هیپرتیروئیدی یا پرکاری تیروئید می تواند باعث خارش کل بدن شود. هیپوتیروئیدی یا کم کاری تیروئید معمولا باعث خارش کل بدن نمی شود و نواحی خاصی را درگیر می کند. درمان خارش در بیماران مبتلا به اختلالات تیروئید ، درمان تیروئید است.

۴- دیابت و خارش بدن

خارش کل بدن در بیماران دیابتی مانند افراد غیر دیابتی است اما خارش ناحیه تناسلی یا ژنیتالیا در دیابتی ها شیوع بیشتری دارد و می تواند باعث ایجاد عفونت قارچی کاندیدایی شود. گاهی نوروپاتی دیابتی خود را بصورت لیکن سیمپلکس مزمن با خارش موضعی سر و اندام تحانی (در این ها خارش سر بیشتر است) نشان می دهد. کرم کپساسین در بهبود علائم این بیماران موثر است.

۵- بیماری های خونی (هماتولوژیک) که باعث خارش بدن می شوند

در سندرم میلودیسپلاستیک و پلی سیتمی ورا ( PV ) خارش شایع است. در پلی سیتمی ورا، خارش آکواژنیک ( خارش بدن بعد از استحمام یا تماس با آب ) مدت ها قبل از ایجاد بیماری شایع است. بنابراین علت خارش بدن بعد از استحمام یا حمام کردن ممکن است بیماری پلی سیتمی ورا باشد که به همین دلیل در همه افرادی که دچار خارش بعد از استحمام یا حمام تماس با آب می شوند باید از نظر ابتلا به پلی سیتمی ورا بررسی شوند.

آنمی کمبود آهن نیز باعث خارش می شود. خارش در افرادی که مبتلا به آنمی کمبود آهن یا فقر آهن هستند اغلب در ناحیه تناسلی یا ژنیتالیا بیشتر است.

سرطان هایی که باعث خارش بدن می شوند

هر سرطان یا کانسری می تواند بصورت پارانئوپلاستیک موجب خارش شود. توصیه می شود در افرادی که خارش مزمن مقاوم به درمان دارند یا اینکه هیچ علتی برای آنها یافت نشده از نظر ابتلا به سرطان و بدخیمی ها بررسی شوند.

۱- لنفوم هوچکین و خارش بدن

خارش در بیماران مبتلا به لنفوم هوچکین به دلیل ترشح هیستامین و برادی کینین است. بین لنفوم هوچکین و خارش ارتباط قوی وجود دارد. در این بیماران خارش شدید کل بدن ، نشان دهنده پیش آگهی بد است. همچنین ایجاد خارش در بیماری که به لنفوم هوچکین مبتلا بوده و درمان شده نشان دهنده عود یا برگشت لنفوم هوچکین است. سلول های رید – اشتنبرگ با تولید اینترلوکین باعث ائوزینوفیلی محیطی می شوند.

۲- لنفوم غیرهوچکین یا نان هوچکین و خارش بدن

در این نوع لنفوم ، خارش کمتر دیده می شود. مصرف اینترفرون آلفا سیستمیک موجب کاهش خارش در این بیماران می گردد. در لنفوم پوستی سلول T و نوع اریترودرمی و سندرم سزاری خارش بسیار شدید و مقاوم به درمان ایجاد می شود.

۳- لوسمی ها و ایجاد خارش

لوسمی ها نیز می توانند باعث ایجاد خارش در بدن شوند. شایع ترین لوسمی که خارش ایجاد می کند CLL است. اگر بیماری که به CLL مبتلاست توسط حشرات گزیده شود ممکن است واکنش های شدیدی در آنها ایجاد شود.

بیماری ایدز و خارش بدن

در مبتلایان به ایدز، خارش بدن ممکن است اولین علامت ابتلا به ایدز باشد. خارش در این بیماران معمولا شدید و مقاوم به درمان است. خارش در مبتلایان به ایدز اگر همراه با افزایش IgE و ائوزینوفیلی محیطی باشد، نشان دهنده پیش آگهی بد است. بیماران مبتلا به ایدز مستعد گرفتاری به برخی از بیماری های پوستی نیز هستند از جمله این بیماری ها می توان به فولیکولیت ائوزینوفیلیک ، درماتیت آتوپیک ، پسوریازیس ، گال ، بثورات دارویی ، خشکی پوست ، ایکتیوز اکتسابی اشاره کرد.

درمان خارش بدن در بیماران مبتلا به ایدز

در درمان خارش در ایدز می توان از استروئید های موضعی ( کورتون پوستی ) ، فتوتراپی یا نور درمانی با UVB و آنتی هیستامین ها استفاده کرد. داروهای ضد ویروسی نیز در کاهش خارش بیماران موثر اند. همچنین می توان از تالیدومید درصورت ابتلا به پروریگو ندولاریس استفاده کرد.

خارش ناشی از دارو

هر دارویی می تواند باعث ایجاد خارش شود. خارش دارویی معمولا با کهیر و قرمزی و اریتم ( ضایعات سرخکی ) تظاهر پیدا کند. گاهی اوقات داروها ممکن است خارش عمومی بدن و مقاوم به درمان ایجاد کنند. قطع دارو باعث بهبود علائم می شود.

خارش در افراد مسن و سالمندان

مهم ترین علت خارش در افراد سالخورده و پیر و مسن خشکی پوست است. البته بیماری هایی نظیر نارسایی کلیه ، گال ، اگزما ، داروها نظیر کاپتوپریل و اپیوئید ها نیز در افراد مسن دخیل اند.

خارش ناشی از اختلالات روانی یا سایکوژنیک

هرگاه سایر علل رد شد باید به علل روانی خارش شک کرد. اختلالات اضطرابی ، افسردگی و سایکوز و اسکیزوفرنی می توانند خارش ایجاد کنند. خارش روانی باعث اختلال خواب نمی شود. برای درمان خارش ناشی از افسردگی و استرس و اضطراب باید از داروهای خوراکی استفاده نمود و داروهای موضعی تاثیری ندارند. داروهای ضر افسردگی مانند فلوکستین موثر اند.

درمان خارش بدن – درمان پزشکی خارش و درمان خانگی و گیاهی خارش بدن

برای درمان خارش ، اولین قدم تشخیص علت خارش است.

داروهای شیمیایی و گیاهی موضعی برای درمان خارش

۱- مرطوب کننده های گیاهی و پارافین و کرم اوره

این مرطوب کننده ها برای درمان خارش در بیمارانی که پوست خشک دارند نظیر افراد مسن استفاده می شوند.

۲- مانتول ۱ درصد در اتانول ۹۰ درصد موضعی

در خارش های ناشی از هیستامین تجویز می گردد.

۳- کرم دوکسپین یا داکسپین ۵ درصد

در خارش ناشی از درماتیت ها موثر است اما باعث خواب آلودگی و حساسیت تماسی می شود.

۴- کرم های بی حس کننده نظیر کاپساسین یا کرم حاوی فلفل

در مصرف کوتاه مدت در بهبود علائم ناشی از خارش موثر اند. باعث سوزش می شوند. در خارش ناشی از زونا ، نوروپاتی دیابتی ، Notalgia Paresthetica و خارش موضعی بازو و آرنج ( براکیورادیالیس ) موثر اند.

۵- آنتی هیستامین ها و کورتون های موضعی برای درمان خارش

درصورتی که التهاب موضعی به همراه خارش وجود داشته باشد اندیکاسیون دارند ولی اگر التهاب وجود نداشته باشد معمولا به کار برده نمی شوند.

داروهای شیمیایی و گیاهی خوراکی برای درمان خارش

۱- آنتی هیستامین های خوراکی نسل اول برای خارش های کهیری.

۲- دوکسپین یا داکسپین خوراکی در درمان خارش مقاوم.

۳- نالوکسان، نالتروکسان در درمان خارش کف دست و پا در کلستاز و بیماری کبدی.

۴- پاروکستین در درمان خارش ناشی از سرطان ها.

۵- میرتازاپین در درمان خارش لنفوم پوستی سلول T.

۶- گاباپنتین در درمان خارش های نامشخص و خارش های اورمیک.



:: برچسب‌ها: دلایل , خارش , بدن , دست ,
:: بازدید از این مطلب : 77
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 23 فروردين 1401 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

آموزش گرفتن فشار خون

اندازه‌گیری فشارخون و بررسی فشارسنج‌ها

گرفتن فشار خون بصورت صحیح و علمی یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که پزشکان و پرستاران در دوران تحصیل خود باید فراگیرند. فشار خون یکی از مهم‌ترین اجزای علائم حیاتی بدن است که حتماً در بخش معاینات بالینی باید ثبت شود. در این مقاله به آموزش اندازه‌گیری صحیح و علمی فشار خون با دستگاه‌های عقربه‌ای، جیوه‌ای و دیجیتال به روش استفاده از گوشی پزشکی یا نبض می‌پردازیم و تلاش می‌کنیم که دانشجویان و کارآموزان را با روش‌های صحیح و برخورد درست با بیماران جهت سنجش فشار خون آشنا کنیم.

اهمیت اندازه‌گیری فشار خون

پیش از صحبت درباره روش‌های توصیه شده برای اندازه‌گیری دستی فشار خون باید اطلاعات تازه‌ای را که پیرامون ارتباط فشار خون واقعی بیمار با روش‌های اندازه‌گیری فشار خون در خانه، مطب و دستگاه‌های قابل حمل دیجیتال به دست آمده‌اند، مرور کنیم.

فشار خون واقعی بیمار، میانگین فشار خون اندازه‌گیری شده در طول روزها یا هفته هاست. همچنین متخصصان نگرانی‌هایی را نیز در مورد اعتبار روش معمول خواندن فشار خون در مطب بوسیله پزشکان و دیگر صاحبان حرفه‌های بهداشتی مطرح کرده‌ند.

به دلیل شیوع بالای فشار خون، خطاهای رخ داده در تشخیص فشار خون در مطب، تهدیدی جدی را متوجه تصمیم‌گیری‌های بالینی نموده است. خطای اندازه‌گیری، نوسانات فیزیولوژیک و طبیعی فشار خون و اضطراب و شاخصه‌های موقعیتی، همگی ارتباط فشار خون اندازه‌گیری شده در مطب و فشار خون واقعی بیمار را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

روش‌های گرفتن فشار خون در خانه و مطب

روش های گرفتن فشار خون در خانه و بصورت قابل حمل دقیق‌تر بوده و نسبت به روش‌های مرسوم اندازه‌گیری در مطب بهتر می‌توانند بیماری های قلبی – عروقی و آسیب ارگان‌های حیاتی نظیر کلیه، مغز و قلب را پیشگویی کنند.

پایش سیار فشار خون کاملاً خودکار بوده و امکان ثبت فشار خون را در یک بازه زمانی طولانی تر فراهم می‌کند. یک سری ابزارهای خودکار اندازه‌گیری فشار خون در مطب وجود دارند که نوسانات طبیعی امواج فشار شریانی را حس کرده و براساس یک سری الگوریتم‌های تجربی، فشار دیاستولی را تخمین می‌زنند.

این ابزارها می توانند در ۵ نوبت یا بیشتر فشار خون را اندازه‌گیری کرده و مقادیر حاصله را به صورت جداگانه یا میانگین نشان دهند. این ابزارهای نوسان‌سنج نوید‌بخش جایگزینی روش های دستی اندازه‌گیری فشار خون که براساس سمع توسط پزشک هستند می‌باشند. این دستگاه‌ها خطای فردی را حذف کرده، اثر روپوش سفید را کاهش داده و دفعات سنجش فشار خون را افزایش می‌دهند.

تعریف فشار خون نرمال و بالا

میزان نرمال فشار خون برای اندازه‌گیری‌های انجام شده در خانه و اندازه‌گیری توسط دستگاه های خودکار ۸۵ / ۱۳۵ میلی‌متر جیوه است که پایین‌تر از مقادیر اندازه‌گیری شده در مطب می‌باشد. در حال حاضر، اجماعی در مورد شرایط، زمان‌بندی یا تعداد دفعات مورد نیاز اندازه‌گیری فشار خون برای طبقه‌بندی بیماران وجود ندارد.

تقسیم‌بندی پرفشاری خون بر اساس انجمن قلب امریکا بدین صورت است:

  • فشار خون طبیعی: فشار سیستولیک کمتر از ۱۲۰ و فشار دیاستولیک کمتر از ۸۰ میلی‌متر جیوه
  • فشار خون افزایش یافته: فشار سیستولیک ۱۲۰ تا ۱۲۹ و فشار خون دیاستولیک کمتر از ۸۰ میلی‌متر جیوه
  • تعریف پرفشاری خون یا فشار خون بالا:
    • مرحله ۱: فشار خون سیستولیک بین ۱۳۰ تا ۱۳۹ یا فشار خون دیاستولیک بین ۸۰ تا ۸۹ میلی‌متر جیوه (هر کدام بیشتر بود).
    • مرحله ۲: فشار خون سیستولیک بیش تر از ۱۴۰ یا فشار خون دیاستولیک بیشتر از ۹۰ میلی‌متر جیوه (هر کدام بیشتر بود).

روش‌ها و تکنیک‌ها

تکنیک نامناسب اندازه‌گیری، شامل گرد کردن مقادیر اندازه‌گیری شده به سمت صفر، اضطراب در حین اندازه‌گیری فشار خون، وجود پزشک یا پرستار، و حتی تشخیص قبلی فشار خون همگی می‌توانند به نحو چشمگیری خوانش اندازه‌گیری دستی فشار خون در مطب را تحت تاثیر قرار دهند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که فشار خون بالای ناشی از اثر روپوش سفید می‌تواند نوعی پاسخ اضطرابی موقعیتی باشد، زیرا به نظر نمی‌رسد که این افراد دچار اضطراب عمومی باشند. بنابراین بهترین کار میانگین گرفتن از چندین نوبت اندازه‌گیری فشار خون است.

چنانچه فشار خون در ۲ نوبت اندازه‌گیری شود، دقت اندازه‌گیری، چه در کلینیک و چه در خانه به طور چشمگیری افزایش می‌یابد؛ با افزایش نوبت‌های اندازه‌گیری به ۴ بار، این دقت باز هم افزایش پیدا می‌کند.

انواع فشارسنج‌ها: جیوه‌ای، عقربه‌ای و دیجیتال

برای تشخیص افزایش فشار خون، استفاده از یک ابزار دقیق حیاتی است. در حال حاضر سه نوع وسیله برای اندازه‌گیری فشار خون در دسترس است: عقربه‌ای، جیوه‌ای و دیجیتال (الکترونیکی). همچنین اخیراً دستگاه‌هایی وارد بازار شده‌اند که ویژگی‌های فشارسنج‌های دستی را با فشارسنج‌های دیجیتال ترکیب کرده و به آن‌ها دستگاه‌های هیبریدی گفته می‌شود. در دستگاه هیبرید، ترکیبی از ویژگی‌های دستگاه‌های الکترونیکی و دستی به کار گرفته شده است. در این دستگاه‌ها، ستون جیوه با یک نشانگر الکترونیکی فشار جایگزین شده است؛ این نشانگر می تواند فشار خون را به صورت ستون جیوه، عقربه‌ای یا به شکل دیجیتال نمایش دهد.

فشار‌سنج‌های جیوه‌‌ای

در برخی مطب‌ها همچنان از کاف‌های جیوه‌ای برای سنجش فشار خون استفاده می شود، هرچند در برخی مناطق این کاف‌ها دیگر برای فروش عرضه نمی‌شوند. صاحب نظران توصیه می‌کنند که همچنان می توان از این فشارسنج‌ها، در صورتی که به نحو مطلوبی در مقابل صدمات محیطی محافظت شده باشند (با توجه به خطر آلودگی محیط با جیوه)، به صورت روتین برای اندازه‌گیری فشار خون در مطب استفاده کرد.

فشارسنج‌های جیوه‌ای دقیق‌ترین نوع فشارسنج هستند و از آن‌ها برای سنجش دقت سایر فشار‌سنج‌ها (عقربه‌ای و دیجیتال) استفاده می‌شود.

فشارسنج‌های عقربه‌ای

این فشارسنج‌ها نیز جزو انواع دستی هستند که بجای ستون جیوه، دارای یک عقربه برای نشان دادن فشار خون می‌باشند. فشارسنج‌های عقربه‌ای بوسیله‌ی انواع جیوه‌ای کالیبره می‌شوند و دقتشان اندکی کمتر از انواع جیوه‌ای است.

فشارسنج‌های دیجیتال

این فشار‌سنج‌ها که امروزه به شکل گسترده‌ای در خانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توانند بصورت خودکار فشار سیستولیک و دیاستولیک بیمار را تشخیص دهند و ثبت کنند. از آنجایی که کار با این نوع فشارسنج‌ها راحت است، استفاده از آن‌ها روز به روز بیشتر می‌شود.

فشارسنج دیجیتال و اتوماتیک

دقت فشارسنج‌های دیجیتال معمولا کمتر از انواع جیوه‌ای و عقربه‌ای است و فشار‌های بسیار بالا یا بسیار پایین را نمی‌توانند به خوبی اندازه‌گیری کنند. با این وجود برای اندازه‌گیری فشار خون در خانه بسیار مناسب هستند و به بیماران پیشنهاد می‌شود که با این فشارسنج‌ها فشار خون خود را در خانه کنترل کنند.

اندازه‌گیری فشار خون در خانه

بسیاری از بیماران فشار خون خود را در خانه پایش می‌کنند. به بیماران آگاهی دهید که چگونه مناسب‌ترین کاف بازو را برای استفاده در خانه انتخاب کرده و آن را تنظیم کنند. پایش فشار خون از طریق مچ دست و انگشتان محبوبیت زیادی یافته است، اما دقت بالایی ندارد.

فشار سیستولیک در سرخرگ‌های دیستال‌تر (انتهایی) بالاتر است، در حالی که فشار دیاستولی پایین تر می‌باشد. چنانچه اندازه‌گیری فشار خون از طریق مچ دست و انگشتان در سطح قلب انجام نشود، به علت اثرات هیدروستاتیک تفاوت موقعیت مچ دست و انگشتان نسبت به قلب، اندازه‌گیری با خطاهای بیشتری مواجه می شود.

ویژگی‌های کاف فشارسنج مناسب

عرض کیسه بادشونده‌ی كاف باید حدود ۴۰ درصد محيط قسمت فوقانی بازو باشد (تقريباً بین ۱۲ تا ۱۴ سانتی‌متر در بالغین متوسط). طول کيسه بادشونده‌ی كاف باید حدود ۸۰ درصد محيط قسمت فوقانی بازو باشد (به حد کافی بلند باشد تا دور بازو را بپوشاند). كاف استاندارد ۱۲ در ۲۳ سانتی‌متر است که برای بازوهایی با محیط حداکثر ۲۸ سانتی‌متر مناسب است.

اگر کاف بیش‌ از حد کوچک باشد، فشار‌خون بالاتر نشان داده خواهد شد و اگر بیش از حد بزرگ باشد، فشارخون در بازو‌های کوچک پایین‌تر نشان داده‌ خواهد شد.

روش گرفتن دقیق فشار خون

قبل از ارزیابی فشارخون، شما باید چندین مرحله را طی کنید تا مطمئن شوید که اندازه‌گیری شما از دقت کافی برخوردار خواهد بود. تکنیک مناسب مهم است و موجب کاهش اشتباهات مربوط به بیمار یا فرد معاینه‌کننده، ابزار معاینه و شیوه انجام کار می‌شود.

مراحل اندازه‌گیری صحیح فشار خون

آماده کردن بیمار

  1. مطلوب این است که به بیمار بگویید حداقل ۳۰ دقیقه قبل از اندازه‌گیری فشارخون از مصرف سیگار یا نوشیدنی های کافئین‌دار خودداری کند.
  2. اتاق معاینه را کنترل کنید تا مطمئن شوید آرام و دارای درجه حرارت مطلوب است.
  3. از بیمار بخواهید حداقل به مدت ۵ دقیقه آرام در صندلی بنشیند (نه روی تخت معاینه)، به طوری که پاهایش بر روی زمین قرار بگیرد.
  4. اطمینان حاصل کنید که بازوی مورد نظر فاقد پوشش باشد. ضمناً نباید فیستول شریانی – وریدی برای دیالیز، اسکار ناشی از کات داون (cut downs) اسبق شریان بازویی یا نشانه های لنف ادم (که به دنبال برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل یا پرتودرمانی دیده می‌شود) وجود داشته باشد.
  5. شریان بازویی را برای اطمینان از کارآمد بودن نبض آن لمس کنید.
  6. دست را طوری قرار دهید که شریان بازویی، در چین جلوی آرنج در سطح قلب قرار گیرد. تقریباً هم‌سطح با فضای بین دنده‌ای چهارم در محل اتصال به استخوان جناغ سینه.
  7. اگر بیمار نشسته است، دست او را بر روی میزی قرار دهید که کمی بالاتر از سطح کمر بیمار است و اگر ایستاده است، سعی کنید تا بازوی او را در سطح میانی قفسه سینه قرار دهید.

شروع سنجش فشار خون

  1. در حالی که بازو در سطح قلب قرار دارد، کیسه باد شونده را بر روی شریان براکیال قرار دهید. لبه تحتانی کاف باید ۲٫۵ ‌سانتی‌متر بالاتر از چین جلوی آرنج باشد. از سفت بسته شدن کاف مطمئن شوید. دست بیمار را طوری قرار دهید که از ناحیه آرنج اندکی خم شده باشد.
  2. برای تشخیص اینکه فشار کاف را تا چه حد باید بالا ببرید، نخست فشار سیستولیک را با لمس حدس بزنید. در حین این که شریان رادیال را با انگشتان دست لمس می کنید، کاف را به سرعت باد کنید تا نبض رادیال ناپدید شود. این فشار را بر روی مانومتر بخوانید و ۳۰ میلی‌متر جیوه به آن اضافه کنید. از عدد به دست آمده به عنوان مقیاس در اندازه‌گیری‌های بعدی استفاده نمایید تا مانع ناراحتی بیمار به دلیل بادکردن زیاد و غیرضروری کاف شوید. این کار همچنین جلوی اشتباهات گه‌گاه ناشی از شکاف سمعی را نیز می‌گیرد (شکاف سمعی، یک فاصله سکوت است که ممکن است بین فشار سیستولیک و دیاستولیک وجود داشته باشد).
  3. کاف را به سرعت و بطور کامل خالی کنید و ۱۵ تا ۳۰ ثانیه صبر نمایید.
  4. حال قسمت قیف یا کاسه گوشی (بل استتوسکوپ) را به آرامی بر روی شریان بازویی گذاشته و دقت کنید که گوشی کاملاً و دور تا دور به سطح پوست چسبیده باشد. چون صداهای شنیده شده، یا صداهای کورتكف فرکانس نسبتا پایینی دارند با قسمت کاسه گوشی بهتر شنیده می‌شوند.
  5. مجدداً کاف فشارسنج را تا حدی که تعیین کرده بودید، به سرعت باد کنید و سپس آن را به آرامی و با سرعتی معادل ۲ تا ۳ میلی‌متر جیوه در ثانیه خالی نمایید. به سطحی که در آن صدای حداقل دو ضربه متوالی را می‌شنوید دقت کنید. این سطح فشار سیستولیک است. کم کردن فشار را به آرامی ادامه دهید تا جایی که صدا گنگ و سپس ناپدید شود. برای تأیید ناپدید شدن صدا، تا کم شدن ۱۰ تا ۲۰ میلی‌متر جیوه دیگر به گوش دادن ادامه دهید. سپس کاف را به سرعت تا حد صفر خالی کنید.
  6. نقطه محوشدن صدا که معمولا فقط چند میلی‌متر جیوه پایین تر از ناحيه گنگ شدن صداست بهترین نقطه تخمین فشارخون دیاستولیک واقعی در بالغین است.
  7. هم فشار دیاستولیک و هم سیستولیک را به اندازه ۲ میلی‌متر جیوه به نزدیکترین عدد گرد کنید. ۲ دقیقه یا بیشتر صبر کنید و سپس تکرار کنید. میانگین یافته های خود را بدست آورید. اگر دو عدد اول بیش از ۵ میلی‌متر جیوه با هم اختلاف دارند، بار دیگر اندازه‌گیری را تکرار کنید.
  8. فشارخون باید حداقل یک‌بار در هر دو دست اندازه‌گیری شود. بطور طبیعی ممکن است اختلافی در حد ۵ میلی‌متر جیوه وجود داشته باشد که گاهی تا ۱۰ میلی‌متر جیوه هم می‌رسد. ارزیابی‌های بعدی باید در بازویی انجام شود که فشار بالاتری دارد.

نکات مهم درباره اندازه‌گیری فشار خون

  • اگر شریان بازویی ۷ تا ۸ سانتی‌متر پایین‌تر از سطح قلب باشد، فشارخون تقریباً ۶ سانتی‌متر بالاتر قرائت خواهد شد.
  • اگر شریان بازویی ۷ سانتی‌متر بالاتر از سطح قلب باشد، فشارخون تقریبا ۵ سانتی‌متر پایین‌تر قرائت خواهد شد.
  • عدم تشخیص شکاف سمعی ممکن است موجب تخمین فشار سیستولیک در حد کمتر از مقدار واقعی و یا فشار دیاستولیک در حد بالاتر از مقدار واقعی گردد.
  • در برخی از افراد، نقطه‌ی گنگ و محو شدن از یکدیگر خیلی فاصله دارند. گاهی مثلاً در نارسایی دریچه آئورت صداها هرگز محو نمی‌شوند.
  • اختلاف فشار بیش از ۱۰ تا ۱۵ میلی‌متر جیوه بین دو اندام می‌تواند نشان‌دهنده‌ی اختلالات تنگی عروق، دایسکشن آئورت، سندرم دزدی ساب کلاوین (Subclavian Steal Syndrome) و… باشد که نیازمند بررسی‌های بیشتر است.

پیشنهاد می‌کنیم در صورتی که نیاز به اطلاعات بیشتری درباره معاینه بالینی بیماران و اندازه‌گیری فشار خون دارید، کتاب معاینات بالینی باربارا بیتز را بصورت رایگان از سایت دانلود کنید.

جمع‌بندی: اندازه‌گیری فشار خون

فشار خون یکی از مهم‌ترین اجزای علائم حیاتی است که باید توسط پزشک و پرستار اندازه‌گیری و ثبت گردد. گرفتن فشار خون بطور صحیح و علمی یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که پزشکان باید فراگیرند. امروزه از فشار‌سنج‌های جیوه‌ای، عقربه‌ای و دیجیتالی برای پایش فشار خون استفاده می‌شود. اندازه گیری فشار خون در خانه بسیار مهم‌تر از اندازه‌گیری آن در مطب است و می‌تواند ابتلا به اختلالات قلبی – عروقی، کلیوی و مغزی را بهتر پیش‌گویی کند.



:: برچسب‌ها: آموزش , گرفتن , فشار خون , پزشکی ,
:: بازدید از این مطلب : 77
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 23 فروردين 1401 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

دلایل چاقی و اضافه وزن

علت افزایش وزن بسیار زیاد هستند وهمانطور که می دانید، افزایش وزن و چاقی علل مختلفی دارد از عوامل ژنتیکی و مادرزادی گرفته تا عوامل محیطی و سبک زندگی. هر کدام از ۱۰ علتی که در ادامه به آن ها اشاره می شود می توانند مانع تاثیر رژیم غذایی برای کاهش وزن و لاغری سریع شما شوند. در ادامه با ۱۰ علت افزایش وزن آشنا خواهید شد.

۱- بی خوابی یا پرخوابی

خوابیدن بیشتر از ۹ ساعت یا کمتر از ۵ ساعت  در شبانه روز علت افزایش وزن و چاقی است. بسیاری از هورمون ها بر اساس سیکل شبانه روزی بدن تنظیم می شوند. بنابراین خوابیدن نامناسب، تنظیمات هورمونی بدن را بهم می زند و می تواند باعث تغییر متابولیسم و افزایش اشتها شود.

۲- عدم مصرف کافی آب

مصرف منظم ۶ لیوان آب روزانه (یا بیشتر!) می تواند مانع افزایش وزن شود. آب کالری ندارد و تشنگی شما را بدون افزایش وزن رفع می کند. بنابراین جایگزینی آب بجای نوشیدنی های شیرین نظیر نوشابه، به کاهش وزن کمک زیادی می کند. همچنین مصرف آب قبل از غذا می تواند اشتها را تا حدودی کاهش دهد و میزان کالری مصرفی شما را کم کند و باعث لاغری شود. بنابراین نوشیدنی های قندی علت افزایش وزن و چاقی هستند.

۳- فاصله زیاد بین وعده های غذایی

وقتی که فاصله بین وعده های غذایی زیاد شود، متابولیسم بدن کند شده و بدن قادر نیست که همه ی کالری وعده ی غذایی بعدی را بسوزاند. کالری های اضافی بصورت چربی در بدن ذخیره می شوند. بنابراین برای کاهش وزن و لاغری بهتر است وعده های غذای کم حجم، کم کالری و متعدد داشته باشید و از مصرف وعده های غذایی حجیم در فواصل زیاد خودداری کنید.

۴- مصرف غذاهای رستورانی؛ علت افزایش وزن !

هر چه وعده های غذایی بیشتری را در رستوران سرو کنید احتمال افزایش وزنتان هم بیشتر می شود. فست فود ها کالری فوق العاده بالایی دارند و می توانند باعث افزایش وزن و چاقی شکمی شوند. همچنین رستوران ها با ترفندهای تبلیغاتی و زیبا سازی ظاهری غذا و استفاده از رنگ های اشتها آور، باعث افزایش اشتهای شما می شوند. پس تا می توانید وقت بگذارید و خودتان در خانه غذا بپزید و میل کنید.

۵- بی تحرکی و نشستن طولانی مدت

اگر شغلتان پشت میز نشینی است یا زیاد تلویزیون تماشا می کنید، کاهش وزن برایتان سخت خواهد بود. وقتی که در طول روز زیاد می نشینید، کالری کمتری می سوزانید و مغزتان هم متوجه پرخوری شما نمی شود. بنابراین بهتر است حداقل ۳۰ دقیقه در روز فعالیت هوازی داشته باشید. علاوه بر این ها، بی تحرکی باعث افزایش ریسک ایجاد بیماری های قلبی عروقی می شود. پس حواستان به فعالیت روزانه تان باشد!

۶- مصرف غذا بعد از فعالیت ورزشی

بسیاری از افراد، پس از انجام یک فعالیت ورزشی سنگین، با ذوق فراوان مشغول خوردن غذاهای پر کالری می شوند! اگر شما هم جزو این دسته از مردم هستید باید بدانید که اگر بعد از یک ورزش سخت که کالری زیاد سوزانده اید یک غذای پر کالری مصرف کنید، وزنتان نه تنها کاهش نمی یابد بلکه بیشتر هم می شود. بنابراین هیچ وقت بعد از ورزش، غذاهای حاوی کالری بالا را مصرف نکنید.

۷- استرس و اضطراب

استرس و اضطراب باعث افزایش اشتها و میل به خوردن غذاهای پر کالری نظیر فست فود ها می شود. همچنین باعث می شود زمانی که نیازی به مصرف غذا ندارید شروع به خوردن کنید! پس برای دوری از استرس، ریسک چاقی را کاهش می دهد. البته گاهی اضطراب باعث کاهش اشتها و لاغری می شود.

۸- کم کاری تیروئید یا هایپوتروئیدیسم

از آنجایی که هورمون های تیروییدی، وضعیت متابولیسم بدن را تنظیم می کنند. بنابراین کاهش هورمون های تیروئیدی می تواند باعث کاهش متابولیسم بدن و درنتیجه کاهش مصرف کالری و افزایش وزن می شود. بنابراین یک از علائم کم کاری تیرویید، افزایش وزن است. درست است که کم کاری تیروئید علت افزایش وزن است امام باید بدانید که افزایش وزن ناشی از کم کاری تیرویید حداکثر ۵ – ۶ کیلوگرم است. اگر شما علائم دیگری از کم کاری تیروئید دارید حتما با پزشکتان مشورت کنید. گاهی هییپرتیروییدی یا پرکاری تیروئید با افزایش متابولیسم بدن باعث کاهش وزن و لاغری می شود.

۹- داروها

بعضی از داروها می توانند از جمله علت افزایش وزن باشند. برای مثال استروئید ها (استروییدها) می توانند متابولیسم بدن را تغییر داده و اشتهای شما را افزایش دهند. و در نتیجه باعث پرخوری و چاقی شوند. حتی بعضی آنتی هیستامین ها هم به دلیل خواب آور بودن، می توانند باعث چاقی شوند، همچنین افزایش وزن یکی از عوارض جانبی سدیم والپروات یا همان دپاکین است.

۱۰- یائسگی یا منوپوز

در دوران منوپاز یا یائسگی به دلیل کاهش هورمون ها و کاهش متابولیسم بدن، اختلال مود و گرگرفتگی ها که با کاهش خواب همراه هستند، وزن افزایش می یابد. همچنین به دلیل خستگی ناشی از یائسگی ممکن است غذای بیشتری مصرف کنید. بنابراین یائسگی علت افزایش وزن است و نباید از آن بترسید. بهتر است در این دوره ورزش های هوازی و کالری سوز را شروع کنید.



:: برچسب‌ها: دلایل , چاقی , اضافه , وزن , پزشکی ,
:: بازدید از این مطلب : 64
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 23 فروردين 1401 | نظرات ()