نوشته شده توسط : پزشک و درمان

فتق چیست؟

یکی از مشکلات رایجی که برای جدار شکم به وجود می‌آید، فتق (Hernia) نام دارد. اما آیا می‌دانید فتق چیست؟ تا چه حد با معنای باد فتق یا هرنی آشنایی دارید؟ در این مقاله به هر آنچه باید درباره هرنی و مشکلات ناشی از آن بدانید، می‌پردازیم.

تمامی احشای شکمی توسط یک دیواره عضلانی در کنار یکدیگر نگه جداشته می‌شوند. این دیواره عضلانی جدار شکم نام دارد. گاهی جدار شکم دچار ضعف شده و حفره‌ای در آن ایجاد می‌گردد که  آن را فتق یا هرنی می‌نامند. هرنی باعث می‌شود تا احشای شکمی مانند روده، از جای صحیح خود خارج شده و دچار مشکل گردد.

اصلی‌ترین نشانه ابتلا به اختلال هرنی، برآمدگی و درد مبهم در محل آسیب دیده است. تقریبا همه بیماران مبتلا به هرنی می‌توانند مشکل خود را از طریق جراحی درمان کنند.

منظور از باد فتق یا هرنی چیست؟

هر گاه یکی از احشای داخلی بدن، در اثر ایجاد حفره یا ضعف در بافت نگهدارنده آن‌ها برآمده شود، به آن فتق یا هرنی می‌گویند. رایج‌ترین نوع باد فتق مربوط به احشای شکمی است. در این نوع هرنی، یکی از احشای شکمی مانند روده، به جدار شکم فشار وارد می‌کند. در نتیجه، شکم در این ناحیه دچار برآمدگی شده و فتق به وجود می‌آید.

بیماری فتق با هر نوعی، می‌تواند با افزایش سن به وجود آمده و به تدریج تشدید شود. در اصل، با افزایش فشار بر دیواره شکمی، احتمال آسیب و پارگی محل فتق وجود دارد. در چنین مواردی، بیمار علائم شدیدی را تجربه می‌کند که باید از طریق جراحی درمان شود.

انواع فتق کدامند و در کدام قسمت بدن، به وجود می‌آیند؟

تمامی اندام‌های بدن که از طریق یک پوشش یا بافت محافظتی نگهداری می‌شوند، می‌توانند دچار باد فتق گردند. برای مثال، قفسه سینه از طریق دیافراگم و کشاله ران از طریق دیواره پایین شکم، دچار هرنی می‌شوند. حتی برای بیمارانی که سابقه جراحی دارند، امکان ابتلا به بیماری فتق از طریق برش جراحی قبلی نیز وجود دارد. انواع هرنی نیز بر همین اساس دسته‌بندی می‌شوند که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

فتق اینگوینال

بیماری فتق اینگوینال یا مغبنی را می‌توان رایج‌ترین نوع این اختلال دانست. هر گاه در دیواره پایین شکم، ضعف یا پارگی ایجاد شده و روده از طریق آن بیرون بزند، شخص به هرنی از نوع اینگوینال دچار می‌شود. علت این نامگذاری آن است که این نوع برآمدگی، عمدتا در کانال اینگوینال رخ می‌دهد.

کانال اینگوینال در کشاله ران قرار گرفته است. رباطهای نگهدارنده رحم در زنان و عروق بیضه در مردان در کانال اینگوینال هستند. بنابراین، هرنی اینگوینال باعث فشار بر این نواحی می‌شود. ناگفته نماند که فتق مغبنی در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود.

فتق هیاتال مربوط به معده

دیافراگم که به آن پرده دیافراگم نیز گفته می‌شود، یک ورقه عضلانی است که به تنفس کمک می‌کند. این پرده عضلانی از طریق انقباض و کشیدن هوا به درون ریه‌ها، تنفس را مدیریت می‌کند. اگر در اثر ضعف یا آسیب دیافراگم، بخشی از معده به سمت قفسه سینه برآمده شود، فتق هیاتال نام می‌گیرد.

هرنی هیاتال از طریق دیافراگم، بیشتر در افراد ۵۰ سال به بالا دیده می‌شود. با این حال، این نوع بیماری در برخی از کودکان به صورت نقص مادرزادی وجود دارد.

از علائم ابتلا به بیماری هرنی هیاتال می‌توان به رفلاکس دائمی معده به مری اشاره کرد؛ به طوری که تمامی محتویات معده به سمت مری پس زده می‌شوند. این حالت، سوزش سر دل یا دل درد را در پی دارد.

فتق ناف

ایجاد هرنی در ناحیه ناف، بیشتر در کودکان و نوزادان دیده می‌شود. هرنی ناف به حالتی اطلاق می‌شود که روده‌ها در حوالی ناف، از طریق دیواره شکم به به سمت بیرون برآمده می‌گردند. هرنی در ناحیه ناف، بیشتر در زمان‌هایی که کودک گریه می‌کند، ظاهر می‌شود. در صورت مشاهده چنین علائمی، حتما باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

فتق ناف در بزرگسالان نیز به وجود می‌آید. علت ایجاد این بیماری در بزرگسالان به عواملی مانند چاقی، بارداری یا تجمع مایع در شکم مربوط است.

بیماری هرنی جدار شکم

اگر  جدار شکمی دچار حفره شوند، زمینه برای بیرون زدن احشای شکمی فراهم خواهد شد؛ در این صورت، فتق شکمی رخ می‌دهد. معمولا هنگامی که فرد دراز می‌کشد، برآمدگی ناشی از هرنی قابل مشاهده نیست. اما در حالت‌های مختلف، احساس فشار و درد ناشی از هرنی شکمی، آزاردهنده خواهد بود.

هرنی در ناحیه شکم می‌تواند از بدو تولد به وجود آید. با این حال، در دوره‌های مختلف زندگی نیز در اثر بارداری، چاقی یا فعالیت شدید، امکان ابتلا به فتق شکمی وجود دارد.

نکته دیگر اینکه، سابقه جراحی شکمی می‌تواند یک عامل ابتلا به این نوع ناهنجاری باشد. در واقع، هرنی در ناحیه شکم می‌تواند در اثر برش جراحی یا اسکار ناشی از آن رخ دهد. این نوع هرنی را برشی (انسزیونال) نیز می‌نامند.

فتق فمورال

بیماری فتق فمورال، یکی دیگر از انواع فتق در ناحیه کشاله ران است. اما این نوع هرنی نسبت به هرنی اینگوینال، کمتر رایج است. هرنی فمورال در کانال فمورال، یعنی زیر کانال اینگوینال رخ می‌دهد. این نوع ناهنجاری عموما در زنان مسن به وجود می‌آید. معمولا علائم هرنی فمورال به خودی خود بهبود پیدا نمی‌کنند. از این رو، پزشک متخصص، انجام جراحی هرنی برای این افراد را بهترین روش درمان می‌داند.

فتق مادرزادی دیافراگم

یکی از بیماری‌های مادرزادی، عدم تشکیل صحیح پرده دیافراگم در دوران جنینی است. در این حالت، اندام‌های شکمی به درستی در جای خود قرار نمی‌گیرند. در نتیجه، احتمال جابجایی آن‌ها به سمت حفره قفسه سینه وجود دارد. این مساله باعث می‌شود تا اندام‌های در حال رشد جنین، به سمت ریه‌های او متراکم گردند؛ این حالت، بروز هرنی مادرزادی دیافراگم در نوزادان را در پی دارد. ناگفته نماند که نوزادان مبتلا به هرنی دیافراگم مادرزادی، عمدتا به مشکلات تنفسی دچار هستند.

فتق اپی گاستر

اگر چربی‌های شکمی در ناحیه بین ناف و قسمت پایین استخوان جناق دچار بیرون زدگی شوند، هرنی اپی گاستر به وجود می‌آید. مردان بیشتر از زنان به هرنی اپی گاستر مبتلا می‌گردند.

فتق اشپیگل (اسپیگل)

به فتق اشپیگل، فتق شکمی جانبی نیز گفته می‌شود. این نوع  هرنی، از طریق فاشیای اشپیگل به وجود می‌آید. این فاشیا بخشی از جدار شکمی را از یکدیگر جدا می‌کند. ابتلا به این نوع Hernia، بسیار نادر است.

علائم بیماری فتق چیست؟

علائم هرنی به محل ایجاد آن بستگی دارد. البته برخی از افراد مبتلا به بیماری Hernia، هیچ گونه نشانه‌ای ندارند. اما ممکن است در تشخیص بیماری‌های دیگر، پزشک متوجه وجود فتق شود. در هر حال، یکی از علائم فتق در اغلب بیماران، ایجاد یک برآمدگی یا توده در محل آسیب دیده است. معمولا این گونه برآمدگی‌ها در فعالیت‌های خاص یا موقعیت‌های بدنی مشخص، ظاهر شده و با خارج شدن از آن حالت، به داخل برمی‌گردند. البته فردی که به هرنی مبتلا است، هنگام انجام برخی فعالیت‌ها احساس فشار و درد مبهم دارد. این گونه عوارض عمدتا در هنگام سرفه کردن، خندیدن یا زور زدن، شدیدتر می‌گردند.

شکل ظاهری فتق

در اکثر موارد، فتق به صورت یک برآمدگی یا توده غیر عادی ظاهر می‌گردد. این نشانه عموما در ناحیه شکم و کشاله ران مشاهده می‌شود. برای فتق‌های خیلی عمیق مانند نواحی هیاتال و فمورال، ممکن است هیچ گونه علائم ظاهری وجود نداشته باشد.

در ساده‌ترین حالت، فرد مبتلا به فتق ، در موقعیت‌هایی مانند خم شدن یا چمباتمه زدن، وجود Hernia را احساس می‌کند. حتی برای کودکان نیز در هنگام گریه کردن یا انجام عمل دفع، بیرون زدگی یا هرنی قابل مشاهده یا قابل لمس است.

احساسات ناشی از بیماری فتق

افرادی که به هرنی مبتلا هستند، در موقعیت‌های مختلف، احساس درد مبهم یا شدید دارند. این حالت زمانی رخ می‌دهد که اندام مورد نظر، از سوراخ بیرون بزند. البته برخی از افراد نیز هیچ گونه احساس دردی ندارند. اگر ناراحتی و درد به صورت دائمی وجود دارد، حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

دقت داشته باشید که رفلاکس مزمن ناشی از فتق هیاتال، عوارض شدیدی برای شما در پی دارد. بنابراین، در صورتی که احساس سوزش سر دل یا سوء هاضمه دارید، باید یک پزشک متخصص را در جریان بگذارید.

دلایل ابتلا به بیماری فتق چیست؟

ایجاد آسیب یا حفره در بافت‌های همبند یا عضله‌ای، می‌تواند منجر به بروز هرنی شود. بنابراین، علت بیماری فتق عملا آسیب‌هایی هستند که به بافت‌های همبند وارد می‌گردند. اما چه عواملی باعث این گونه آسیب‌ها می‌شوند؟

آسیب‌های تروماتیک و جراحی‌ها می‌توانند علت بروز بیماری هرنی باشند. همچنین، یک آسیب تنشی مکرر، احتمال ابتلا به Hernia را تشدید می‌کند. حالت‌های زیر می‌توانند علت فتق باشند:

  • سرفه مزمن که می‌تواند ناشی از آلرژی باشد
  • انجام مشاغلی که نیاز به بلند کردن اجسام سنگین دارند
  • فعالیت‌هایی که به ساعت‌های طولانی ایستادن نیاز دارند
  • سالخوردگی
  • یبوست شدید به طوری که به زور زدن در هنگام اجابت مزاج نیاز باشد
  • سابقه جراحی در لگن و شکم
  • بارداری‌های مکرر یا چندقلوزایی
  • تجمع مایع در شکم یا آسیت
  • چاقی شدید با شاخص توده بدنی بالای ۳۰

در مورد ابتلا به هرنی مادرزادی علل متفاوتی وجود دارند. نوزادان با علائم زیر ممکن است به فتق مادرزادی دچار باشند:

  • نوزادان نارس
  • نوزادان مبتلا به فیبروز کیستیک
  • وجود اختلال بافت همبند در نوزاد
  • دیسپلازی مادرزادی هیپ (مفصل ران)
  • وجود بیضه‌های نزول نکرده
  • وجود مشکلات حاد در دستگاه تناسلی یا دستگاه ادراری نوزاد

بهترین روش‌ها برای تشخیص بیماری فتق چیست؟

معمولا بررسی علائم ظاهری هرنی، می‌تواند به تشخیص فتق کمک کند. با این حال، علاوه بر معاینات فیزیکی دقیق توسط پزشک متخصص، آزمایش‌های تشخیصی دیگری نیز باید انجام گیرند. در هر صورت، گام اول در تشخیص Hernia، انتخاب یک پزشک متخصص است که تجربه کافی در این زمینه داشته باشد. در ادامه، مراحل تشخیص باد فتق را توضیح می‌دهیم.

معاینه فیزیکی

پزشک متخصص باید تمامی نواحی شکم و کشاله ران را با دقت بررسی کند. ممکن است پزشک از شما بخواهد که در حالت ایستاده یا نشسته قرار بگیرید، سرفه کنید یا به این نواحی، فشار وارد آورید. در این صورت، اگر به باد فتق مبتلا باشید، برآمدگی‌های غیر عادی در شکم و کشاله ران ظاهر می‌شوند.

اگر در شغل خود ناچار به بلند کردن اجسام سنگین هستید، حتما این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. در صورتی که به ورزش‌های شدید یا سنگین، مانند وزنه‌برداری مشغول هستید نیز باید در این باره با پزشک خود صحبت کنید. سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی Hernia و عمل جراحی در گذشته، از دیگر مواردی هستند که پزشک درباره آن‌ها از شما سوال می‌پرسد.

تصویربرداری از محل آسیب دیده

انجام آزمایش‌های تصویربرداری از شکم و نواحی آسیب دیده، تشخیص فتق را راحت‌تر می‌کند. برای این کار انجام تصویربرداری‌های زیر توصیه می‌شود:

  • سونوگرافی شکمی؛ که در آن امواج صوتی با فرکانس بالا تصاویر واضحی از اندام‌های شکمی ارائه می‌دهند.
  • سی تی اسکن شکمی؛ که در آن اشعه ایکس، تصاویری را از داخل بدن بر روی صفحه کامپیوتر نمایان می‌سازد.
  • اسکن MRI شکم؛ که از طریق آهنرباهای قوی و امواج رادیویی، تصاویر دقیقی را از اندام داخلی ایجاد می‌کند.

معمولا پس از بررسی تصاویر به دست آمده، پزشک می‌تواند نوع باد فتق و محل ایجاد آن را تشخیص دهد. با این حال، ممکن است لازم باشد آزمایش‌های تشخیصی بیشتری را انجام دهید.

آزمایش‌های مورد نیاز برای تشخیص فتق هیاتال

در افرادی که مشکوک به هرنی هیاتال هستند، برخی آزمایش‌های تشخیصی برای ارزیابی داخل معده انجام می‌گیرند. مهم‌ترین این آزمایش‌ها، موارد زیر هستند:

  • تصویر اشعه ایکس از دستگاه گوارش؛ در این آزمایش بیمار باید یک مایع مخصوص را بنوشد و تحت عکسبرداری اشعه ایکس قرار گیرد. نوشیدن محلول باریوم کمک می‌کند تا تصویر واضح‌تر شود.
  • آندوسکوپی؛ به کمک یک دوربین کوچک انجام می‌گیرد. این دوربین از طریق گلو و مری به معده می‌رسد تا پزشک بتواند داخل معده را رصد کند.

بهترین روش درمان بیماری فتق چیست؟

بهترین و قطعی‌ترین روش درمان فتق انجام جراحی است. در برخی از موارد، بنا به نظر پزشک ، نیازی به جراحی نیست. مثلا برای افرادی که به فتق خفیف یا بدون علامت مبتلا می‌شوند و ریسک جراحی برایشان بالاست، انجام جراحی توصیه نمی‌شود. در ادامه انواع جراحی فتق را نام می‌بریم.

جراحی ترمیم فتق

جراحی فتق با هدف ترمیم، یک عمل جراحی پیچیده می‌تواند باشد. جراح در حین عمل فتق، بافت‌های جابجا شده را به محل اصلی خود باز می‌گرداند. سپس به کمک مش جراحی یا بخیه، عامل ایجاد فتق را برطرف می‌سازد. در حال حاضر، از روش‌های جراحی فتق کم تهاجمی برای ترمیم این ناهنجاری استفاده می‌شود. این روش‌ها، با کمک برش‌های کوچک انجام می‌گیرند. در نتیجه، درد کمتر و بهبودی سریع‌تری را به دنبال دارند. البته در برخی موارد، بسته به نوع هرنی و وضعیت بیمار، جراحی باز یا سنتی راهکار مناسب‌تری برای ترمیم هرنی خواهد بود.

جراحی لاپاراسکوپی

در جراحی لاپاراسکوپی، پزشک جراح به کمک این دوربین کوچک، محل جراحی را مشاهده می‌کند. سپس ابزارهای بلند و نازک جراحی را از طریق حفره دیگر به بدن وارد می‌کند. در نهایت، تغییرات لازم را در محل مورد نظر به وجود می‌آورد. پس از ترمیم ناحیه آسیب دیده، لاپاراسکوپ و ابزار جراحی از بدن بیمار خارج شده و حفره‌های جراحی بخیه زده می‌شوند.

برای جراحی فتق با روش رباتیک نیز نحوه انجام عمل شبیه به جراحی لاپاراسکوپی است. اما در جراحی رباتیک، تمامی ابزارهای جراحی از طریق بازوهای رباتیک و توسط پزشک جراح کنترل می‌گردند.

عوارض بیماری فتق و عدم درمان آن چیست؟

بروز فتق و عدم درمان آن، باعث بروز عوارض پیچیده‌ای در فرد می‌گردد. با گذشت زمان، Hernia شدیدتر شده و عوارض جدی به همراه دارد. برای مثال، هر چه هرنی بزرگتر شود، فشار بیشتری به نواحی اطراف و اندام‌ها وارد می‌کند. این مساله میزان فشار و درد ناشی از هرنی را افزایش می‌دهد.

اگر هرنی در ناحیه روده اتفاق افتد، ممکن است روده مسدود شده و درد شدید، یبوست و حالت تهوع را در پی داشته باشد. در موارد شدیدتر، جریان خون به روده گیر افتاده نمی‌رسد. این مساله باعث مردن بافت روده می‌شود که نیاز به درمان اورژانسی و جراحی Hernia دارد. از مهم‌ترین علائمی که نشان می‌دهند فتق نیاز به درمان اورژانسی دارد، می‌توان موارد زیر را نام برد:

  • وجود دردی که به صورت ناگهانی شدید می‌شود
  • حالت تهوع و استفراغ
  • وجود برآمدگی‌های قرمز یا بنفش
  • تب
  • عدم توانایی دفع گاز یا اجابت مزاج

برای درمان فتق به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

برای آنکه بتوانید مشکل باد فتق خود را درمان کنید، باید به یک پزشک جراح عمومی مراجعه نمایید. هر چه تجربه پزشک در زمینه جراحی فتق بیشتر باشد، نتیجه حاصل از درمان این اختلال و ناهنجاری رضایت بخش‌تر خواهد بود. دکتر واثقی یکی از بهترین جراحان متخصص در این زمینه هستند که می‌توانند برای درمان فتق به شما کمک کنند. جهت ملاقات با ایشان و معاینات دقیق، می‌توانید به قسمت نوبت دهی مراجعه نمایید.

سوالات متداول

اگر فتق درمان نشود چه می‌شود؟

فتق بزرگتر می‌شود و عوارض پیچیده‌تری به وجود می‌آورد.

علائم فتق اینگوئینال در مردان چیست؟

تشکیل توده یا برآمدگی و درد در ناحیه کشاله ران، از علائم فتق اینگوئینال هستند.



:: برچسب‌ها: فتق , باد فتق , هرنی ,
:: بازدید از این مطلب : 30
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : جمعه 14 ارديبهشت 1403 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

علائم باده فتق در مردان و زنان

فتق چیست؟

فتق زمانی رخ می دهد که یک عضو داخلی یا سایر قسمت های بدن از دیواره عضله یا بافتی که معمولا از آن محافظت میکند و آن را در بر گرفته، بیرون بزند. بیشتر فتق ها در حفره شکمی، بین قفسه سینه و باسن رخ می دهد. انواع مختلفی از فتق وجود دارد، از جمله فتق مغبنی، فتق فمورال، فتق نافی و فتق هیاتال. اگر علائم فتق دارید، درمان سریع آن مهم است.

 

رایج ترین اشکال فتق عبارتند از:

 
فتق مغبنی:

در مردان، کانال اینگوینال گذرگاه طناب اسپرم و عروق خونی است که به بیضه ها منتهی می شود. اما در زنان، کانال مغبنی حاوی رباط گرد است که از رحم حمایت می کند. در فتق اینگوینال، بافت چربی یا بخشی از روده به کشاله ران در بالای ران داخلی وارد می شود. این حالت شایع ترین نوع فتق است و مردان را بیشتر از زنان مبتلا می کند.

فتق فمورال:

بافت چربی یا بخشی از روده به سمت کشاله ران در بالای قسمت داخلی ران بیرون زده است. فتق فمورال بسیار کمتر از فتق مغبنی است و عمدتا زنان مسن را درگیر می کند.

فتق ناف:

بافت چربی یا بخشی از روده از طریق شکم نزدیک ناف فشار می آورد.

فتق هیاتال (هیاتوس):

بخشی از معده از طریق سوراخی در دیافراگم (ورقه افقی ماهیچه ای که قفسه سینه را از شکم جدا می کند) به داخل حفره قفسه سینه فشار می آورد.

در منزل آزمایش دهید (ویژه تهران)

بدون نیاز به حضور در آزمایشگاه، در سریع ترین زمان در منزل یا محل کار خود آزمایش دهید.

انواع دیگر فتق عبارتند از:

فتق برشی:

بافت از محل اسکار شکم ناشی از عمل دور شکم یا لگن بیرون زده است.

فتق اپی گاستر:

بافت چربی از ناحیه شکم بین ناف و قسمت تحتانی جناغ سینه (استخوان سینه) بیرون زده است.

فتق اسپیگلین:

روده در کنار عضله شکم، زیر ناف، از شکم عبور می کند.

فتق دیافراگم:

اندام های شکم از طریق سوراخی در دیافراگم به سمت قفسه سینه حرکت می کنند.

 

فتق ها چقدر شایع هستند؟

از تمام فتق هایی که رخ می دهد:

  • ۷۵ تا ۸۰ درصد اینگوینال یا فمورال هستند.
  • ۲% برشی یا شکمی هستند.
  • ۳ تا ۱۰ درصد نافی هستند که ۱۰ تا ۲۰ درصد نوزادان را تحت تأثیر قرار می دهد. ۱ تا ۳ درصد انواع دیگر هستند.

عوامل ایجاد فتق

فتق اینگوینال و فمورال به دلیل ضعیف شدن عضلات است که ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد یا با افزایش سن و فشارهای مکرر در ناحیه شکم و کشاله ران همراه باشد. چنین فشاری ممکن است ناشی از فعالیت بدنی، چاقی، بارداری، سرفه های مکرر یا زور زدن به دلیل یبوست باشد.

بزرگسالان ممکن است با فشار آوردن به ناحیه شکم، اضافه وزن، سرفه شدید طولانی مدت یا پس از زایمان دچار فتق ناف شوند.

علت فتق هیاتال به طور کامل شناخته نشده است، اما ضعیف شدن دیافراگم با افزایش سن یا فشار بر روی شکم می تواند نقش مهمی در این زمینه داشته باشد.

علائم فتق چیست؟

فتق در شکم یا کشاله ران می تواند یک توده یا برآمدگی قابل توجه ایجاد کند که می تواند به عقب رانده شود یا در هنگام دراز کشیدن ناپدید شود. خندیدن، گریه کردن، سرفه کردن، زور زدن در حین اجابت مزاج یا فعالیت بدنی ممکن است باعث شود این توده پس از فشار دادن دوباره ظاهر شود. علائم بیشتر فتق عبارتند از:

  • تورم یا برآمدگی در کشاله ران یا کیسه بیضه
  • افزایش درد در محل برآمدگی
  • درد هنگام بلند کردن
  • افزایش اندازه برآمدگی در طول زمان
  • احساس درد مبهم
  • احساس سیری یا علائم انسداد روده

در مورد فتق هیاتال هیچ برآمدگی در خارج از بدن وجود ندارد. در عوض، علائم فتق ممکن است شامل سوزش سر دل، سوء هاضمه، مشکل در بلع، برگرداندن غذا و درد قفسه سینه باشد.

فتق چگونه تشخیص داده می شود؟

معمولاً در معاینه فیزیکی، ممکن است توده‌ای را در ناحیه‌ای که فتق رخ داده است ببینید یا احساس کنید. به عنوان بخشی از معاینه فیزیکی معمولی مردان برای فتق مغبنی، پزشک ناحیه اطراف بیضه و کشاله ران را لمس می کند در حالی که از بیمار خواسته می شود سرفه کند. در برخی موارد، تصویربرداری از بافت نرم مانند سی تی اسکن به طور دقیق این بیماری را تشخیص می دهد.

برای فتق به چه دکتری مراجعه کنید؟

هنگامی که شما فتق دارید، درمان با پزشک شروع می شود. اگر برای ترمیم فتق نیاز به جراحی دارید، به جراح عمومی معرفی خواهید شد. در واقع، ترمیم فتق شکمی یکی از رایج ترین عمل هایی است که جراحان عمومی انجام می دهند.
درمان زودهنگام فتق موفقیت آمیزتر، کم خطرتر است و بهبود و نتیجه بهتری را ارائه می دهد.

فتق چگونه درمان می شود؟

فتق ها معمولا به خودی خود بهبود نمی یابند و جراحی ممکن است تنها راه ترمیم آنها باشد. با این حال، پزشک بهترین درمان را برای رفع فتق شما توصیه می کند.

در مورد فتق ناف در کودک، اگر فتق بزرگ باشد یا در سن ۴ تا ۵ سالگی بهبود نیافته باشد، ممکن است جراحی توصیه شود.
اگر یک فرد بالغ مبتلا به فتق ناف باشد، معمولا جراحی توصیه می شود زیرا این وضعیت به خودی خود بهبود نمی یابد و خطر عوارض بیشتر است.

سه نوع جراحی برای فتق توصیه می شود که عبارتند از :

هر نوع جراحی مزایا و معایب خود را دارد. بهترین روش توسط جراح بیمار تعیین می شود.

جراحی باز که در آن برشی در بدن در محل فتق ایجاد می شود. بافت بیرون زده در جای خود قرار می گیرد و دیواره عضلانی ضعیف شده دوباره به هم بخیه می شود. گاهی اوقات نوعی توری در ناحیه مورد نظر کاشته می شود تا حمایت اضافی را فراهم کند.

جراحی لاپاراسکوپی شامل همان نوع ترمیم است. با این حال، به جای بریدگی در قسمت بیرونی شکم یا کشاله ران، برش‌های کوچکی ایجاد می‌شود تا امکان وارد کردن ابزارهای جراحی برای تکمیل عمل فراهم شود.

ترمیم فتق رباتیک مانند جراحی لاپاراسکوپی از لاپاراسکوپ استفاده می کنند و با برش های کوچک انجام می شود. با جراحی رباتیک، جراح روی کنسولی در اتاق عمل می‌نشیند و ابزارهای جراحی را از کنسول کنترل می‌کند. در حالی که جراحی رباتیک می تواند برای برخی از فتق های کوچکتر یا مناطق ضعیف استفاده شود، اکنون می توان از آن برای بازسازی دیواره شکم نیز استفاده کرد.

مراقبت های پس از جراحی فتق

پس از جراحی، دستورالعمل هایی به شما داده می شود.  این دستور العمل ها شامل نوع رژیم غذایی، نحوه مراقبت از محل برش و نحوه مراقبت برای جلوگیری از فشار فیزیکی است. فتق ممکن است بدلیل عدم توجه به مراقبت های بعد از عمل عود کند. این حالت گاهی اوقات به دلیل ضعف ذاتی بافت یا عدم بهبودی در طولانی مدت ایجاد شود. سیگار و چاقی از عوامل خطر اصلی برای عود فتق هستند.

اگر فتق درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟

به غیر از فتق ناف در نوزادان، فتق ها به خودی خود ناپدید نمی شوند. با گذشت زمان، فتق می‌تواند بزرگ‌تر و دردناک‌تر شود یا می‌تواند عوارضی ایجاد کند.

عوارض فتق اینگوینال یا فمورال درمان نشده ممکن است شامل موارد زیر باشد:

انسداد (حبس): بخشی از روده در کانال اینگوینال گیر می کند و باعث تهوع، استفراغ، درد معده و یک توده دردناک در کشاله ران می شود.
در حالت دیگر جریان خون به قسمتی از روده قطع می شود. در چنین مواردی، جراحی اورژانسی (در عرض چند ساعت پس از وقوع) برای جلوگیری از مرگ بافت ضروری است.

چگونه می توان از فتق پیشگیری کرد؟

  • رژیم غذایی سالم، وزن ایده آل بدن و ورزش را دنبال کنید.
  • با مصرف میوه ها، سبزیجات و غلات کامل از یبوست پیشگیری کنید.
  • هنگام بلند کردن وزنه یا اجسام سنگین از حالات صحیح بدنی استفاده کنید. از بلند کردن هر چیزی که فراتر از توانایی شماست خودداری کنید.
  • هنگامی که دچار سرفه یا عطسه مداوم هستید به پزشک مراجعه کنید.
  • سیگار نکشید، زیرا این عادت می تواند منجر به سرفه شود که باعث فتق می شود.


:: برچسب‌ها: علائم , باده فتق , ,
:: بازدید از این مطلب : 39
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : جمعه 14 ارديبهشت 1403 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

بواسیر چیست؟ علت و علائم انواع هموروئید

بیماری بواسیر (به انگلیسی hemorrhoid) یا (piles) همان رگ‌های خونی متورم و آسیب دیده در ناحیه مقعد و یا بخش تحتانی روده بزرگ می‌باشد. دلیل عمده هموروئید را ایجاد فشار زیاد در بخش تحتانی روده که به خروجی مقعد وصل می‌شود، دانسته اند.

تورم این عروق میتواند مشکلاتی مثل خونریزی رکتوم و سختی در اجابت مزاج را به همراه داشته باشد. اگر می خواهید بدانید که دلایل و علائم بیماری بواسیر چیست و چگونه می توان آن را تشخیص داد با مقاله دیگری از کلینیک پایتخت با ما همراه باشید:

هموروئید درد رایجی است که میتواند بصورت تورم و پرخون شدن رگ های دیواره داخلی مقعد (بواسیر داخلی) و یا به شکل برآمدگی در زیر پوست اطراف مقعد (بواسیر خارجی) ایجاد شود. حدود نیمی از بزرگسالان تا سن 50 سالگی به این عارضه مبتلا شده و حداقل یکی از علائم آن را بصورت خارش، درد یا خون ریزی مقعدی تجربه می‌کنند.

باید بدانید که عروق بواسیری بطور طبیعی در کانال مقعد وجود دارند و وظیفه آنها خونرسانی است. این عروق زمانی به بیماری تبدیل می شوند که به دلیل افزایش خون دچار تورم یا پارگی شوند.

خوشبختانه روش‌های موثری برای درمان بواسیر وجود دارد و اگر به موقع متوجه بیماری شوید، امکان برطرف کردن یا کاهش علائم این عارضه در مراحل اولیه و با روش های خانگی وجود دارد. اما معمولا شما زمانی متوجه هموروئید می‌شوید که بیماری پیشرفته شده و امکان درمان آن با روش های خانگی و دارویی وجود ندارد. استفاده از روش های پزشکی در زمان مزمن شدن بیماری، راه قطعی برای درمان هموروئید است که با توجه به نظر پزشک و بر اساس شرایط بیماری تجویز می‌شود.

علائم هموروئید یا بواسیر چیست؟

علائم هموروئید ممکن است در هر بیمار با توجه به نوع هموروئید و مدت زمانی که از شروع بیماری گذشته متفاوت باشد، اما شایع‌ترین نشانه‌های این بیماری شامل موارد زیر است:

خونریزی مقعدی

خونریزی مقعدی بدون درد و هنگام اجابت مزاج که به رنگ روشن است و می تواند در مدفوع یا روی دستمال توالت مشاهده شود. زمانی که بیماری هنوز پیشرفت نکرده شدت خونریزی کم است اما با پیشرفت بیماری میزان آن افزایش می یابد و اگر طولانی شود مشکلات جدی تری را به دنبال دارد.

توده یا برآمدگی دردناک در مقعد

تورم و پارگی ایجاد شده در رگ‌های ناحیه مقعد باعث نمایان شدن گوشت اضافه و توده های برآمده در ناحیه مقعد می شود که معمولا حساس اند و هنگام نشستن و اجابت مزاج درد و ناراحتی ایجاد می کنند.

خارش یا سوزش مقعد

یکی از نشانه های شایع بواسیر، خارش و سوزش مقعد است که معمولا بعد از دفع افزایش می یابد و برای بیماری بسیار خجالت آور و آزاردهنده است.

درد و ناراحتی

درد هم یکی دیگر از علائم رایج این عارضه است که با پیشرفت بیماری افزایش می یابد. البته معمولا علائمی مثل درد و سوزش در هموروئید خارجی بیشتر احساس می شوند.

تورم اطراف مقعد

مشاهده التهاب و قرمز شدن پوست اطراف مقعد هم یکی دیگر از علائم هشدار دهنده این بیماری است، که به دلیل مخاطی که هنگام تورم عروق ترشح می شوند، ایجاد می شود.

احساس عدم دفع کامل مدفوع

زمانیکه تجمع مدفوع در کانال مقعدی اتفاق می افتد، فرد نیاز به اجابت مزاج پیدا می کند. اما ابتلا به برخی بیماری های مقعدی مثل بواسیر باعث ایجاد اختلال در عملکرد دریچه مقعد یا یبوست می شود و در نتیجه تخلیه کامل صورت نمی گیرد. به همین دلیل فرد حتی بعد از اجابت، احساس عدم دفع کامل مدفوع را خواهد داشت.

انواع بواسیر (هموروئید)

در بیمارانی که با علائمی مثل خونریزی، درد، سوزش و التهاب به پزشک مراجعه می کنند دو نوع مختلف از بواسیر دیده می شود. بواسیر داخلی که معمولا اولین نشانه آن خونریزی مقعدی است و بواسیر خارجی که علائم دردناک آن بیشتر احساس می شود. علاوه بر علائم متفاوت، نحوه درمان این بیماری ها هم با یکدیگر متفاوت است که به آن خواهیم پرداخت:

بواسیر (هموروئید) داخلی

این نوع هموروئید داخل مقعد است، دیده نمی‌شود و چون عصبی در انتهای راست روده وجود ندارد، معمولا در مراحل اولیه ناراحتی خاصی ایجاد نمی‌کند. بجز اینکه گاهی سطح حساس آن بخاطر فشار و عبور مدفوع آسیب دیده و منجر به خون ریزی می‌شود. در مواقعی فشاری که هنگام دفع مدفوع به رکتوم وارد می شود، باعث خارج شدن رگ های بواسیری از مقعد می‌شود که در این شرایط درد و خارش را به دنبال دارد.

شدت بیرون زدگی هموروئید داخلی (پرولاپس)

این توده ها ممکن است به شکل گوشت اضافه و زائده های قرمز از مقعد بیرون بزنند. همچنین با توجه به وضعیت تورم و بیرون زدگی عروق درگیر بواسیر یا هموروئید داخلی، این عارضه به چهار درجه تقسیم می شود:

  • درجه یک که التهاب رگهای داخلی کانال مقعد است که هنوز بیرون نزده اند.
  • در درجه دوبیرون زدگی و پرولاپس در زمان دفع اتفاق می افتد، اما بدون هیچ دخالتی به داخل باز می گردند.
  • در هموروئید داخلی درجه سه برای بهبود پرولاپس و بازگشت عروق به جای خود نیاز به فشار خارجی است.
  • در درجه چهار، این عروق برای بازگشت به حالت اولیه نیاز به روش های درمان قطعی مثل جراحی و لیزر بواسیر دارند.

بواسیر یا هموروئید خارجی

به شکل یک برآمدگی کوچک، زیر پوست اطراف مقعد نمایان می شود و علائم شدیدتری در مقایسه با هموروئید داخلی ایجاد می کند. درد، خارش و سوزش در این نوع عارضه بیشتر احساس می شود و ممکن است روال عادی زندگی فرد را با مشکلاتی مواجه کند. به همین دلیل افراد هنگام مواجهه با چنین علائم آزاردهنده ای، به دنبال راه های درمان سریع بواسیر خارجی هستند.

هموروئید ترومبوزه

تشکیل لخته خون در زائده بواسیری را ترومبوزه می گویند که بطور ناگهانی و در عرض چند ساعت می تواند ایجاد شود. این نوع عارضه، دردناک ترین فرم هموروئید خارجی می‌باشد و در این درجه خیلی سریع باید به دکتر متخصص هموروئید مراجعه کرد تا تخلیه انجام شود.

علت بیماری بواسیر

همانطور که در بالا اشاره شد، رگ های ناحیه مقعد در اثر فشار کشیده، متورم و برآمده می‌شوند. علل این افزایش فشار ممکن است یکی از موارد زیر باشد:

  • فشار آوردن و زور زدن زیاد هنگام عمل دفع
  • کم تحرکی، نشستن زیاد و طولانی
  • یبوست یا اسهال شدید
  • چاقی و وزن بالا
  • بارداری
  • آمیزش مقعدی
  • رژیم غذایی عاری از فیبر
  • کم آبی بدن
  • بلند کردن اجسام و وزنه‌های سنگین
  • بیماری‌های زمینه‌ای مثل کولیت، کرون، میکروب معده و سایر عارضه‌های گوارشی که منجر به یبوست می‌شوند.

بواسیر مقعدی در سنین بالا بیشتر بروز می‌کند، چون بافت نگهدارنده ی رگ ها در روده و مقعد ضعیف و آسیب پذیر شده و راحت تر کشیده و ملتهب می‌شوند.

زمان مراجعه به دکتر متخصص بواسیر یا هموروئید

هرچند مشاهده خون ریزی هنگام اجابت اصلا عادی نیست و می تواند به بیماری های دیگری از قبیل سرطان روده بزرگ یا مقعد و بیماری های التهابی روده مربوط باشد، ولی معمول ترین نشانه ی هموروئید است.

به هر حال بدون مراجعه به دکتر متخصص نباید خون ریزی را به هموروئید ربط داد. قبل از اقدام به درمان، معاینه و آزمایش پزشکی تنها راه تشخیص و رد کردن بیماری های جدی تر است. هر زمان که دچار خونریزی، درد رکتوم یا خستگی عضلانی شدید زمان آن فرا رسیده که به پزشک مراجعه کنید و در این باره با او مشورت کنید.

همچنین در صورتی که پزشک ابتلا به هموروئید را در شما تایید نموده و علائم بیماری با استفاده از روش هایی مانند مصرف مکمل های فیبر، ورزش، افزایش مصرف آب و حمام سیتز درمان نشده است لازم است با پزشک در این باره مشورت کنید.

در اغلب موارد می توانید با پزشک عمومی در مورد علائم هموروئید صحبت کنید ولی اگر علائم این بیماری تشدید شوند، لازم است به متخصص گوارش، متخصص جراح عمومی یا یک متخصص پروکتولوژیک مراجعه کنید. برای پیشگیری از عوارض بواسیر لازم است اقدامات درمانی در اولین فرصت انجام شود.

در صورت دارا بودن هر یک از این علائم باید هرچه سریع تر با پزشک متخصص مشورت نمایید:

  • اگر دچار هر نوع از خونریزی‌های مقعد هستید.
  • اگر هموروئید باعث احساس درد و ناراحتی زیاد در شما می شود.
  • اگر رنگ مدفوع تغییر کرده است. (نشان دهنده ی خونریزی از مقعد)
  • اگر مقدار زیادی خونریزی رکتال را تجربه کنید که با سرگیجه یا ضعف همراه باشد.

با علائمی از قبیل خون ریزی شدید, سرگیجه و بیهوشی باید بصورت اورژانس برخورد شود.

آزمایشات و تشخیص بیماری هموروئید

بواسیر خارجی با مشاهده و معاینه قابل تشخیص است ولی برای تشخیص نوع داخلی، گاهی نیاز به آزمایشات ذیل می باشد:

  • معاینه کانال رکتوم و مقعد برای هرگونه مورد غیر عادی: در این آزمایش بیمار در حالت سجده روی تخت دراز می‌کشد و دکتر با وارد کردن انگشت، هرگونه رشد غیر طبیعی داخل رکتوم را تشخیص میدهد و در صورت نیاز آزمایشات بعدی را تجویز میکند.
  • بررسی بصری رکتوم و مقعد با آنوسوکوپ: اغلب اوقات هموروئید بعلت نرمی قابل لمس نیست و آزمایش بالا جواب نمیدهد. به همین خاطر رکتوم توسط آنوسکوپ یا پروکتوسکوپ بررسی میشود.

طبق موارد زیر و صلاح دید دکتر، کولونوسکوپی نیز توصیه می‌گردد:

  • علائم نشان دهنده بیماری دیگری است.
  • شما در خطر سرطان روده بزرگ هستید.
  • بالای 50 سال سن دارید و کولونوسکوپی انجام نداده اید.

درمان

در برخی موارد، انجام اقدامات ساده علائم را کاهش می‌دهد و ممکن است پزشک مصرف فیبر و مایعات بیشتر و برخی مراقبت‌های خانگی ساده را همراه با مصرف دارو برای شما تجویز کند که شامل:

در صورت نیاز به جراحی هموروئید و با در نظر گرفتن شرایط بیماری معمولا یکی از روش های هموورئیدکتومی، رابربند، استاپلر و عمل سرپایی لیزر بواسیر به بیمار پیشنهاد می شود. هر یک از این روش ها در میزان اثربخشی، طول دوران نقاهت و هزینه و غیره با یکدیگر متفاوت اند که پزشک موظف است توضیحات کافی درباره روش درمانی را به بیمار ارائه دهد.

عوارض بواسیر یا هموروئید چیست؟

در برخی موارد و در صورت عدم درمان به موقع، ممکن است دچار عوارض این بیماری شوید. برخی از عوارض هموروئید شامل موارد زیر است:

  • کاهش گلبول‌های قرمز یا کم خونی که باعث احساس ضعف و خستگی می‌شود. (خونریزی طولانی مدت بواسیر منجر به این عارضه می‌شود)
    ترومبوزه شدن بواسیر که برای بیمار بسیار دردناک و آزاردهنده است
  • نشت مدفوع که در اثر عدم درمان ممکن است اتفاق بیفتد
  • عفونت مقعد و خروج ترشحات چرکی که در صورت درمان نشدن می‌تواند به بیماری‌های دیگری مثل فیستول منجر شود

پیشگیری

بهترین راه برای پیشگیری از هموروئید این است که مدفوع نرم و عبور آن عادی باشد. برای جلوگیری و کاهش علائم بیماری نکات زیر را رعایت کنید:

  • غذاهای فیبردار مصرف کنید: میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار. این مواد مدفوع را نرم و حجم آن را زیاد میکند تا فشاری که دلیل اصلی هموروئید یا بدتر شدن این بیماری است را کاهش دهند. برای جلوگیری از ایجاد گاز باید فیبر به کندی وارد رژیم غذایی شود.
  • نوشیدنی زیاد مصرف کنید: در روز بین شش تا هشت لیوان آب یا نوشیدنی های دیگر (غیر الکلی) مصرف کنید.
  • فشار نیاورید: نگه داشتن نفس و فشار آوردن هنگام اجابت، فشار بیشتری روی رگ های تحتانی وارد می کند.
  • به محض احساس مدفوع کنید: اگر صبر کنید و بر احساس غلبه کنید مدفوع خشک و عبور آن مشکل میشود.
  • ورزش: برای جلوگیری از یبوست ورزش کنید تا فشار روی رگ ها کاهش یابد. ورزش در ضمن وزن تان را کم میکند.
  • از نشستن بیش از حد خودداری کنید: نشستن زیاد از حد مخصوصا هنگام اجابت فشار روی رگ ها را افزایش می دهد.


:: برچسب‌ها: بواسیر , هموروئید ,
:: بازدید از این مطلب : 30
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : جمعه 14 ارديبهشت 1403 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

سوالات متداول درباره خارش مقعد

 
دلیل خارش مقعد در بارداری چیست؟

این عارضه میتونه دلایل مختلفی داشته باشه که عفونت قارچی دوران بارداری، هموروئید یا شقاق و غیره از شایع ترین علل آن هستند

علت خارش داخل مقعد بعد از مدفوع چیست؟

معمولا به دلیل ابتلا به بواسیر یا شقاق است اما برای تعیین علت دقیق حتما باید توسط پزشک معاینه انجام شود

بهترین داروی خارش مقعد چیست؟

با توجه به علت خارش پماد تجویز میشه اما پمادهای هیدروکورتیزون، اکسید روی، آنتی هیستامین و پمادهای بی حس کننده بیشتر استفاده میشوند

درمان خارش مقعد با رعایت تغذیه ممکن است؟

اگر یبوست علت ایجاد خارش مقعد باشه با مصرف فیبر بیشتر و رفع یبوست این عارضه بهبود پیدا میکنه



:: برچسب‌ها: خارش مقعد ,
:: بازدید از این مطلب : 34
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : جمعه 14 ارديبهشت 1403 | نظرات ()
نوشته شده توسط : پزشک و درمان

علت خارش مقعد  ; معاینه و درمان خانگی و دارویی (با پماد)

خارش مقعد (anal itching) عارضه‌ای است كه برای زنان، مردان و حتی کودکان هم اتفاق می‌افتد و می‌تواند بصورت مداوم یا لحظه‌ای باشد. این عارضه در مردان شایع‌تر از زنان است و ممکن است در طول شب یا بعد از اجابت مزاج شدیدتر باشد. دلایل گوناگونی برای ایجاد خارش مقعد در بزرگسالان و کودکان وجود دارد و به همين علت در صورت تداوم این عارضه، نیاز به معاینه مقعد و رکتوم دارید. زیرا تشخيص دقيق برای تجويز درمان مناسب اهميت بسيار بالايی دارد. برای آشنایی بیشتر با علت خارش مقعد و روش‌های درمان آن در ادامه با ما همراه باشید:

 

معاینه و تشخیص سریع علت خارش

شرایطی که می‌توانند خارش را تشدید کنند:

  • محیط گرم و مرطوب
  • اصطکاک ناشی از لباس‌های جذب
  • فشار ناشی از نشستن به مدت زیاد
  • شرایط استرس و اضطراب

علت خارش مقعد در بزرگسالان و کودکان

علل خارش مقعد اولیه و ثانویه متفاوت است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

انواع خارش مقعد علائم و علت
خارش اولیه یا آنی فرد فقط گاهی به آن دچار می‌شود و بدون علت زمینه‌ای یا ابتلا به بیماری خاصی ایجاد می‌شود
خارش ثانویه معمولا مداوم است و بیماری‌های زمینه‌ای مثل عفونت، عارضه‌های پوستی و بیماری‌های مقعدی و عامل ایجاد آن هستند

رطوبت: ترشحات تحريک كننده از كانال مقعد و همچنین تعریق زیاد منجر به خارش مقعد می‌شود و ادامه آن در بلند مدت عصب‌های پوست را بصورت مزمن تحريک و فعال می‌كند.

اختلالات عصبی: تحريک سيستم عصبی ناشی از مصرف دارو. برخی مواقع هم علت خارش محركات ذهنی است و ريشه علائم از مغز است نه اندام‌های ديگر.

خوراکی‌ها و عوامل غذايی: رژیم غذایی حاوی غذاها یا نوشیدنی‌هایی که مقعد را تحریک می‌کنند. از جمله ادویه‌ها و غذاهای تند، قهوه (هم کافئین دار و هم بدون کافئین)، چای، نوشابه، شیر، نوشیدنی‌های الکلی، شکلات، مرکبات، قرص ویتامین C و گوجه فرنگی. معمولاً 24 تا 36 ساعت طول می‌کشد تا خارش مقعد شروع شود. مصرف قهوه قدرت انقباض عضلات مقعد در حالت عادی را كاهش و باعث نشت ترشحات مقعد و مدفوع می‌شود.

بهداشت: تمیز کردن بیش از حد مقعد یا عدم نظافت درست در این ناحیه از عوامل خارش مقعد به شمار می‌رود. همچنین استفاده از شوینده‌ و دستمال مرطوب معطر می‌تواند با ایجاد حساسیت در این ناحیه، خارش و سوزش ایجادکند.

بیماری‌های پوستی

  • اگزما، پسوریازیس و درماتیت ایدیوپاتیک
  • اسکارهای کلوئیدی، متشکل از بافت اسکار سخت و صاف
  • گال، یک بثورات بسیار خارش دار که یک کنه میکروسکوپی ایجاد می‌کند

اختلالات گوارشی و بیماری‌های مقعدی

اسهال مزمن: تحریک ناحیه مقعد به دلیل اسهال و ترشحات مداوم می‌تواند منجر به ایجاد التهاب و خارش مقعد شود.

یبوست: سفتی و خشکی مدفوع می‌تواند منجر به بروز حساسیت و خارش در ناحیه مقعد شود.

بواسیر یا هموروئید: التهاب و پارگی در عروق ناحیه مقعد با نام بیماری هموروئید شناخته می شود که یکی از علائم آن خارش مقعدی است. این عارضه علائم دیگری مثل خونریزی، درد، بیرون زدگی و غیره هم ایجاد می‌کند.

آبسه مقعدی: جمع شدن چرک و عفونت در انتهای مقعد و نزدیک راست روده را آبسه مقعدی می‌گویند. این عارضه علاوه بر ایجاد برآمدگی ملتهب و دردناک، باعث ایجاد خارش مقعدی هم می‌شود. درمان آبسه مقعدی فقط با جراحی و لیزر و تخلیه عفونت امکانپذیر است.

شقاق یا فیشر مقعدی: به ایجاد زخم و شکاف در ناحیه مقعدی گفته می‌شود که معمولا بر اثر فشار زیاد مثل یبوست ایجاد می‌شود. شقاق مقعدی با علائم دردناکی مثل سوزش، خارش، درد زیاد و خونریزی همراه است.

 

فیستول: به ایجاد یک مجرای عفونی بین روده بزرگ و پوست اطراف مقعد فیستول گفته می‌شود. عفونت فیستول مقعدی پیش رونده است و اگر این عارضه به موقع درمان نشود، پیچیده شده و درمان آن بسیار سخت خواهد شد. خروج عفونت و خون از مقعد، خارش و سوزش و گاهی درد مقعد از علائم فیستول شناخته می‌شوند.

بیماری‌ها و عفونت‌های جنسی مثل زگیل تناسلی: زگیل تناسلی و زگیل مقعدی از شایع ترین بیماری‌های مقاربتی شناخته می‌شوند. این بیماری‌ها علائمی مثل ایجاد زائده روی نواحی تناسلی، خارش و سوزش ایجاد می‌کنند.

بیماری‌های سیستمیک: برخی بیماری‌هایی که بر کل بدن تاثر گذاشته‌اند مثل ديابت، لوسمی و لنفوم، نارسايی كليه، بيماری‌های كبدی (يرقان انسدادی)، كم خونی و فقر آهن يا پركاری تيروئيد.

علل خارش مقعد کودکان

این عارضه در کودکان بیشتر به دلیل حساسیت و رژیم غذایی، شوینده‌های نامناسب و عفونت‌های انگلی اتفاق می‌افتد. بنابراین بسیاری از عوامل خارش مقعد در کودکان با بزرگسالان مشترک است.

مراحل معاینه و تشخیص خارش توسط پزشک

هر کسی که خارش مداوم دارد باید به پزشک مراجعه کند. سابقه پزشكی بيمار، زمان و مدت خارش و همچنين علائم همراه آن بايد بررسي شوند. مواردی از قبيل تعدد و حالت اجابت، ترشح احتمالی مدفوع، حس رطوبت يا حس اجابت ناتمام، نحوه بهداشت و پاكسازی پس از اجابت همگی بايد بررسی شوند. برای شناسایی علت، پزشک ممکن است سوالات زیر را بپرسد:

  • چه مدت خارش وجود داشته است؟
  • چه چیزی آن را بدتر یا بهتر می‌کند؟
  • sوالاتی درمورد سبک زندگی، از جمله رژیم غذایی، اقدامات بهداشتی و سفرهای اخیر
  • شدت خارش و تاثیر آن بر زندگی فرد؟

اطلاعات دیگری که ممکن است به پزشک در شناسایی علت کمک کند عبارتند از:

  • سابقه پزشکی گذشته به ویژه هرگونه سابقه جراحی آنورکتال، هموروئید یا دیابت
  • وجود بی اختیاری ادرار یا مدفوع
  • سایر علائم و نشانه ها، مانند خونریزی یا گرفتگی معده

معاينه فیزیکی و بررسی پوست ناحيه مقعد لازم است، چون نرمال بودن پوست يا هرگونه زخم، قرمزی و يا تغيير ضخامت پوست ناشی از خارش‌های مداوم و مكرر بايد بررسی شوند. پزشک با انجام معاینه مقعدی علائم زیر را جستجو می‌کند:

  • سواب برای بررسی عفونت
  • بیوپسی، در صورت وجود تغییرات مربوط به پوست یا سایر تغییرات
  • کشت مدفوع اگر اسهال یک علامت باشد
  • آزمایش خون برای رد شرایط سیستمیک، مانند بیماری کبد

سابقه سفرهای انجام شده، داروها و پمادهای مصرف شده، سابقه دقيق مواد و عادات غذايی كه احتمالا در خارش نقش دارند نيز بايد بررسی شوند. در اغلب اوقات مصرف زياد قهوه، چای، نوشابه، مايعات انرژی‌زا موثر هستند. در نهايت، عوامل عفونتی مانند انگل در كودكان (به ندرت در بزرگسالان) بايد مد نظر گرفته شوند.

راه‌های درمان خارش مقعد (باسن)

درمان معمولا چالش برانگيز است چون در اكثر موارد علت خارش قابل شناسايی نيست. به علاوه با توجه به علل گوناگون خارش مقعد، روش‌های درمانی هم متفاوت هستند.

اگر عامل خارش مقعدی یکی از عارضه‌های هموروئید، شقاق یا فیستول باشد باید حتما به پزشک مراجعه کنید تا با توجه به شدت پیشرفت بیماری، بهترین راه درمان را برای شما تجویز کند. در بسیاری از مواقع، جراحی و لیزر بیماری‌هایی مثل هموروئید، شقاق، فیستول و غیره تنها راه‌هایی هستند که این عارضه‌ها را بطور قطعی درمان می‌کنند.

درمان فوری بیماری‌های مقعد

درمان دارویی و خانگی خارش مقعدی

  • استفاده از دارو برای حجيم و تنظيم كردن مدفوع لازم است تا از نشت احتمالی جلوگيری کند و تخليه كامل صورت گيرد. در اين راستا مدفوع بايد نرم و حجيم بوده و به راحتي دفع شود.
  • اكثر افراد از مكمل‌هايی مانند Citrucel, Metamucil, Fibercon, Benefiber, Konsyl استفاده می‌كنند. اين مواد بصورت كپسول يا پودر موجودند و مصرف آن يک يا دو بار در روز است. فيبر رطوبت مدفوع را جذب و آن را حجيم ميكند تا تخليه كامل صورت گيرد.
  • اگر مدفوع همچنان شل باقی بماند بايد از داروهای ضد اسهال استفاده كرد. در شرايط حادتر ميتوان داروی Lomotil برای سفت كردن مدفوع بكار برد. در اين خصوص با پزشک مشورت كنيد.
  • برخي اوقات تغيير رژيم غذايي برای درمان خارش ضروري است. يك سري مواد احتمالا بر خارش اثر دارند مانند چای، نوشابه، شكلات، گوجه فرنگي، آبجو . اين مواد عملكرد عضلات اسفنکنر را كم و منجر به نشت مدفوع ميشوند و استفاده ي زياد از حد آنها علائم را تشديد مي‌كنند.
  • بهترين راه، حذف يک به يک اين مواد از رژيم غذاي طي چند هفته ای است. اگر علائم بهتر شدند ميتوانيد اين مواد را با حجم بسيار كم مجددا به رژيم غذايتان برگردانيد و ببينيد چه تاثيری روی بروز مجدد علائم دارند.
  • تغيير و اصلاح عادات بهداشتی طي اجابت هم بسيار مهم هستند. بايد خاطر نشان كرد نيازی نيست مقعد بيش از حد پاک سازی و ماليده شود و شستن با آب كافي است. بايد از مواد تحريک كننده مانند صابون ، مواد عطري ، نرم كننده لباس و دستمال بچه كه حاوي مواد معطر كننده هستند پرهيز كرد. براي شستن صابون باقيمانده روی بدن از شلنگ سيار دوش استفاده كنيد.
  • Balneol يك پاك كننده ي ملايم و آرامش بخش است كه بصورت روغني هم در بازار موجود است و ميتوانيد در منزل يا بيرون به راحتي از آن استفاده كنيد. يک ماده پاک كننده ديگر محلول رقيق شده آب و سركه سفيد است.
  • يك قاشق غذاخوري سركه سفيد در يك ليوان آب بريزيد و در توالت نگه داريد و هر بار خود را با پنبه پاك كنيد. محلول Burrow (يك قرص Domeboro در نيم ليتر آب) هم پاك كننده  ملايمي است كه ميتوانيد در بطري پلاستيكی نگه داريد و به جاي آب و صابون از آن استفاده كنيد.

 

يک اصل مهم ولی غالبا بسيار سخت اين است كه خارش طوری مديريت شود كه منجر به زخم مقعد نشود. اصلاح عادت و خودداری از خارش معمولا بسيار سخت است و برخی افراد حتی در موقع خواب هم بدون اينكه بدانند اينكار را تا زمان بيدار شدن انجام می‌دهند. برای اين دسته افراد توصيه می‌شود ناخن‌هايشان را هميشه كوتاه نگه دارند و يا در شب دستكش‌های نرم پارچه‌ای و سبک بدست كنند.

پماد برای خارش مقعد

  • برای كنترل علائم می‌توان از پمادهای استروئيدی استفاده كرد. پماد موضعی هيدروكورتيزون 1% در دو يا سه نوبت در روز به مدت كوتاه می‌تواند خارش را تسكين دهد. پماد بتامتازون كه تاثير طولانی‌تری دارد هم موثر است. استفاده طولانی از استروئيدهای قوی باعث نازک شدن پوست و در نتيجه بدتر شدن خارش می‌شود و نبايد بيش از چهار تا هشت هفته از آن‌ها استفاده شود. در صورتيكه پوست نازک شده باشد ميتوان از پمادهاي آنتي بيوتيكي كمك گرفت. بايد خاطر نشان كرد كرم بيشتر از پماد باعث نازكي پوست ميشود.
  • براي محافظت از پوست اطراف مقعد ميتوان از كرم اكسيد روي استفاده كرد. پمادهاي بي حس كننده اي از قبيل منتول ، فينول ، كمفور و يا تركيبي از آنها هم موثر هستند. تركيب كالموزپتين با اكسيد روي و منتول هم تسكين دهنده ي بسيار مفيدی است.
  • اگر فكر ميكنيد محل عفوني شده ميتوانيد از پمادهاي آنتي بيوتيكي (جنتامايسين، كليندامايسين يا باسيتراسين) يا ضد قارچي (كلوتريمازول، نيستاتين) همراه با ديگر روش های درمانی استفاده كنيد. اين پمادها را قبل از خواب و مجددا پس از حمام صبح بكار ببريد.
  • بيماراني كه بخاطر خارش ، پوستشان تغيير ملايم تا شديد يافته ميتوانند با بكارگيري تركيب رنگ Berwick با الكل درمان شوند. اين ماده خارش را رفع ميكند ولي درصورت وجود زخم ميسوزاند. براي اين كار پزشك ماده را با سشوار خشك ميكند و با بنزوئين روي محل قرار ميدهد و دوباره آن را خشك ميكند.

برای برخي بيماران مشكل براي مدتي بهتر ميشود ولي بعدا دوباره عود ميكند و مديريت وضعيت و رفع كامل مشكل برايشان بسيار سخت است. براي اين دسته افراد پماد Capsaicin توصيه مي‌شود. كاپسايسين ماده ايست كه از فلفل قرمز گرفته ميشود و گفته ميشود حساسيت برخي عصب ها را كاهش ميدهد. اين دارو روي يك سري بيماران امتحان شده و بيش از 70 درصد از آنها تا يازده ماه بدون علائم بودند. اين دارو در غلظت بسيار كم 0.006% تهيه می‌شود.



:: برچسب‌ها: خارش مقعد , معاینه , درمان , خانگی , دارویی ,
:: بازدید از این مطلب : 35
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : جمعه 14 ارديبهشت 1403 | نظرات ()