علت، علائم و درمان ورم مغزی(ادم و ورم کردن مغز)

ورم مغزی یکی از مشکلات بسیار جدی مغزی است که در آن، حجم بافت مغز افزایش پیدا کرده و در نتیجه فشار درون مغز  بیشتر می‌شود.

التهاب و ورم مغز می‌تواند بر اثر علل مختلفی تصادفات ماشین، ضربه به سر، عفوت، بیماری یا هر آسیب دیگری باشد.

در مواردی کمی، که ورم مغزی خفیف است، نیازی به درمان نیست و بیمار به‌خودی‌خود ظرف چند روز به زندگی عادی بازمی‌گردد، اما در اغلب موارد، ورم مغزی جدی است و

لازم است که درمان‌های موردنظر به صورت اورژانسی انجام شوند چرا که این وضعیت، جان فرد را به خطر می‌اندازد.

هدف از درمان ورم مغزی این است که تورم و فشار داخل مغز کاهش پیدا کند و در نتیجه خون کافی به تمامی سلول‌های مغزی برسد و

این سلول‌ها بر اثر کمبود اکسیژن دچار مرگ نشوند.

متخصصین مغز و اعصاب به بیمار اکسیژن‌رسانی می‌کنند، به او مایعات و داروهای لازم را تزریق می‌کنند و حتی در صورت نیاز اقدام به جراحی می‌کنند

تا با خارج کردن مقداری از مایع اطراف مغز یا برداشتن بخشی از جمجمه، فشار مغزی را کاهش دهند.

اگر درمان‌های اورژانسی انجام شوند، بیمار به سرعت بهبود پیدا می‌کند و تقریبا به حالت عادی بازمی‌گردد، هرچند ممکن است بر اثر ورم مغزی، برخی سلول‌های مغزی او آسیب‌دیده باشند.

نتایج درمان ورم مغزی به شدت ورم مغزی، محل بروز تورم و سرعت دریافت درمان بستگی دارد.

جهت دریافت نوبت مشاوره توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب و یا رزرو وقت با ما تماس بگیرید.

علل

در ادامه برخی از علل بروز ورم مغزی بیان شده‌اند:

ضربه‌مغزی

ضربه‌ی مغزی معمولا بعد از یک حادثه و اتفاق ناگهانی ایجاد می‌شود که در آن ضربه‌ی محکمی به مغز وارد می‌شود.

این ضربه می‌تواند بر اثر اصابت جسمی سخت به سر، تصادف با ماشین یا زمین خوردن باشد.

این نوع حوادث و ضربه‌ها موجب التهاب و ورم مغز می‌شوند.

سکته مغزی ایسکمیک

سکته‌ی مغزی ایسکمیک یکی از شایع‌ترین علل ورم مغزی است.

در افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند، یک لخته خونی در مغز تشکیل شده است که اجازه نمی‌دهد خون کافی به مغز برسد و

در نتیجه اکسیژن کافی به بافت مغز نرسیده و مغز دچار تورم می‌شود.

خونریزی مغزی

سکته مغزی هموراژیک یا خونریزی مغزی شرایطی است که در آن، یکی از رگ‌های مغزی پاره شده و خون از آن تراوش می‌کند.

بر اثر این خونریزی، فشار در داخل جمجمه بیشتر می‌شود و مغز ورم می‌کند. فشار خون مزمن و کنترل نشده شایع‌ترین علت خونریزی مغزی است.

مننژیت

انواع مختلف عفونت‌های مغزی نیز می‌توانند باعث ورم مغزی شوند و یکی از این عفونت‌ها، مننژیت است.

در این نوع از عفونت، لایه‌ی پوشش‌دهنده در اطراف مغز ملتهب می‌شود.

باکتری‌ها ویروس‌ها و برخی از داروها می‌توانند موجب بروز این عفونت شوند که منجر به ورم مغز می‌شود و

آنسفالیت

انسفالیت نیز نوع دیگری از عفونت است که موجب ورم مغزی می‌شود.

در این نوع از عفونت، خود مغز دچار التهاب می‌شود و عامل این عفونت، ویروسی است که مغز را تحریک می‌کند.

این ویروس‌ها بر اثر نیش برخی از حشرات ایجاد می‌شوند.

توکسوپلاسموز

این عفونت انگلی موجب التهاب و ورم مغزی می‌شود.

این نوع از عفونت بیشتر در نوزادان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف دیده می‌شود.

تومور مغزی

تومور مغزی نیز از دیگر علل بسیار شایع ورم مغزی است.

اگر تومور مغزی از نوع بدخیم باشد،

به سرعت رشد کرده و بزرگ‌تر می‌شود و در نتیجه فشار را در داخل جمجمه افزایش داده و موجب ورم مغزی می‌شود.

علائم

علائم ورم مغزی در بین بیماران مختلف، نسبتا متفاوت است و به محل بروز تورم و شدت آن بستگی دارد.

برخی از علائم شایع ورم مغزی عبارتند از:

•       سردرد‌های مکرر و شدید
•     درد گردن
•     حالت تهوع مداوم، با یا بدون استفراغ
•     سرگیجه مداوم
•     اختلالات تنفسی
•     تاری دید
•     از دست دادن حافظه کوتاه مدت یا بلند مدت
•     اختلالات تکلم
•     مشکلات حرکتی
•     تشنج
•     گیجی و کاهش سطح هوشیاری

تشخیص

پزشکان با توجه به ماهیت علائم بیمار و اطلاع از سابقه بیماری، عفونت یا حادثه‌ای که رخ داده، می‌توانند احتمال بروز ورم مغزی را تشخیص دهند.

برخی از آزمایشاتی که برای تشخیص قطعی ورم مغزی به کار می‌روند، عبارتند از:

•     معاینه کامل سر و گردن برای بررسی وجود هر گونه اختلال یا علائم غیرطبیعی
•     معاینات عصبی کامل همراه با انجام تست حافظه برای بررسی عملکرد حافظه و سایر عملکردهای عصبی
•   در صورت مشکوک بودن پزشک به ورم مغزی، عکسبرداری پیشرفته به روش اسکن ام آر آی یا سی تی اسکن مغزی تهیه می‌شوند تا محل و شدت تورم مشخص شود.
•     انجام آزمایشات خون برای بررسی سایر علل تورم مغز مانند عفونت

درمان

برخی از روش‌های درمان ورم مغز عبارتند از:

اکسیژن درمانی

با استفاده از یک سیستم تنفسی مصنوعیْ اکسی›ن به بیمار منتقل می‌شود تا سطح اکسی›ن خون کاهش پیدا نکند و

همچنان اکسیژن کافی به بافت‌های مغزی برسد.

بدین ترتیب می‌توان احتمال مرگ سلول‌های مغزی و بروز عوارض جدی و خطرناک را کاهش داد.

تزریق سرم

داروها و مایعاتی از طریق تزریق وریدی به بدن بیمار انتقال داده می‌شوند تا از افت بیش از حد فشار خون جلوگیری شود و اکسیژن کافی به مغز برسد.

در برخی از موارد، تزریق مایعات با سرم موجب شدت گرفتن ورم مغزی می‌شود و

بنابراین انتخاب داروهای مناسب با دوز صحیح برای پیشگیری از بروز چنین عوارضی، بسیار ضروری است.

هیپوترمی

این نیز یکی دیگر از روش‌های درمان ورم مغزی است که البته به ندرت به کار گرفته می‌شود

چرا که انجام صحیح این روش درمانی، کار بسیار مشکلی است.

در این روش درمانی، دمای بدن پایین آورده می‌شود تا مغز سریعتر بهبود پیدا کند و تورم ان نیز کاهش پیدا کند.

دارو درمانی

داروهایی که برای بیمار تجویز می‌شوند، اغلب به منظور کاهش تورم و حل شدن لخته‌های خونی هستند که موجب بروز تورم شده‌اند.

با حل شدن لخته‌های خونی، جریان خون به حالت عادی بازمی‌گردد.

انتخاب نوع دارو به علائم بیمار و علت اصلی بروز ورم مغزی بستگی دارد.

ونتریکولوستومی (Ventriculostomy)

این روش  برای کاهش فشار در جمجمه انجام می‌شود. 

در این روش، یک لوله باریک وارد فضای اطراف مغز می‌شود و از طریق آن، مقداری از مایع مغزی نخاعی که در اطراف مغز قرار دارد،

بیرون کشیده می‌شود تا از میزان فشار وارد شده به مغز کاسته شود.

جراحی

جراحی یکی از جنبه‌های حیاتی در درمان این بیماری است.

در این جراحی، بخشی از جمجمه برداشته می‌شود تا از میزان فشار وارد شده به بافت مغز کاشته شود.

یکی دیگر از علل انجام جراحی، درمان عاملی است که موجب تورم مغز شده است که می‌توان یک لخته خون، تومور یا خونریزی از یکی از شریان‌های مغزی باشد.