فراموشی و از دست دادن حافظه کوتاه مدت و بلند مدت

از دست دادن حافظه که فراموشی نیز نامیده می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که فردی توانایی یادآوری اطلاعات و حوادثی را که معمولا باید به یاد آورد، از دست می‌دهد. اتفاق می‌تواند چند ثانیه یا چند دقیقه قبل رخ داده باشد و یا رویدادی به یاد ماندنی باشد که در گذشته رخ داده است.

از دست دادن حافظه ممکن است بطور ناگهانی شروع شود، یا ممکن است در طی یک سال گذشته یا بیشتر، بدتر شده باشد. اینکه با بالا رفتن سن کمی فراموشکار می‌شوید امری طبیعی است. با این حال، فراموشی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلی جدی‌تر باشد و باید توسط یک متخصص مغز و اعصاب بررسی شود. فراموشی می‌تواند برای فردی که تحت تاثیر قرار گرفته است و خانواده وی آزار دهنده و ناراحت‌کننده باشد.

درمان آلزایمر یا فراموش ، راههای تقویت حافظه

ممکن است برای شما اتفاق افتاده باشد که نام افراد و جای کلید ماشینتان را فراموش کرده باشید. از دست دادن حافظه چیزی است که سراغ همه می‌آید و زمانی که پیر می‌شوید امری طبیعی است.

اگر فراموشی تنها ناشی از حواس‌پرتی یا فراموش کردن اسم افراد است، پس موضوع جدی و خطرناکی نیست و با راه حل‌های ساده می‌توان از آن جلوگیری کرد. فراموشی وقتی خطرناک است که شدید باشد و منجر به آلزایمر شود، اما با مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب و درمان به موقع می‌توان از آن جلوگیری کرد.

علت و درمان فراموشی و از دست دادن حافظه

انواع حافظه در مغز انسان

خاطرات بسته به آنچه که هستند و اهمیت آنها برای فرد، ممکن است در حافظه کوتاه مدت یا بلند مدت ذخیره شوند. حافظه کوتاه مدت اطلاعات کمی که فرد به صورت موقت نیاز دارد، مانند لیستی از چیزهایی که برای خرید در فروشگاه مواد غذایی می‌خواهد، را حفظ می‌کند.

حافظه بلند مدت همانطور که از نامش پیدا است، خاطرات (مانند نام دبیرستان) را برای مدت طولانی‌تری ذخیره می‌کند.

حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند مدت در قسمت‌های مختلف مغز ذخیره می‌شوند. حافظه بلند مدت در بسیاری از نواحی مغز ذخیره می‌شود. یک قسمت از مغز (هیپوکامپ) اطلاعات جدید را مرتب می‌کند و آن را با اطلاعات مشابه که از قبل در مغز ذخیره شده‌اند، مرتبط می‌کند. این فرآیند خاطرات کوتاه مدت را به خاطرات بلند مدت تبدیل می‌کند.

دلایل فراموشی کوتاه مدت و بلند مدت چیست؟

عوامل متعددی وجود دارند که منجر به فراموشی می‌شود، از جمله دلایل فراموشی عبارتند از:

1. بیماری‌های عصبی
2. آسیب سر
3. افسردگی
4. اضطراب و استرس
5. فقدان خواب
6. مشکلات تیروئید
7. داروی بیهوشی
8. سایر داروها
9. کمبود ویتامین (B1 و B12)
10. سوء مصرف الکل و مواد مخدر

بیماری‌های عصبی

فراموشی می‌تواند ناشی از شرایط عصبی باشد، از جمله:

1. آلزایمر
2. دمانس عروقی
3. بیماری پارکینسون
4. حمله ایسکمیک گذرا

فراموشی و بیماری های عصبی

آلزایمر

فراموشی به طور فزاینده‌ای با بیماری آلزایمر بدتر می‌شود و در نتیجه فرد مبتلا، در مراحل بعدی قادر به تشخیص اعضای خانواده خود نیست.

حمله ایسکمیک گذرا

حمله ایسکمیک گذرا یکی از عواملی است که موجب فراموشی می‌شود. حمله ایسکمیک گذرا بیماری است که در آن بیمار علائم سکته مغزی را دارد، اما مانند سکته مغزی نیست. در طی این رخداد، بیمار می‌تواند فراموشی یا سردرگمی موقتی داشته باشد.

آسیب سر

ضربه به سر به طور بالقوه می‌تواند عملکرد مغز و حافظه شما را تحت تاثیر قرار دهد. معاینه شدن بعد از یک ضربه سنگین مهم است. این امر می‌تواند باعث به وجود آمدن علائم فراموشی یا از دست دادن حافظه و بیماری بسیار جدی شود.

آسیب سر و از دست دادن حافظه

فراموشی و افسردگی

تاثیر غیر مستقیم افسردگی این است که مانع حفظ کردن خاطرات در مغز می‌شود. افراد مبتلا به افسردگی در توجه یا تمرکز کردن مشکل دارند که می‌تواند، بخاطر سپردن را دشوار کند.

فراموشی و افسردگی

اضطراب و استرس

اگر احساس نگرانی خاصی در مورد چیزی دارید، ممکن است متوجه شوید که در حفظ خاطرات نیز دچار مشکل هستید. اضطراب می‌تواند یک مشکل همه‌گیر و بسیار گیج کننده باشد، بنابراین اینکه برای یادآوری آنچه که در جهان وسیع اطراف شما اتفاق می‌افتد دچار مشکل هستید، جای تعجب ندارد.

استرس باعث فراموشی

فقدان خواب

کمبود خواب و خستگی بر حافظه تاثیر می‌گذارد، زیرا زمانی که خواب هستیم مغز ما خاطرات را یکی کرده و ذخیره می‌کند. اگر به اندازه‌ی کافی نخوابید، مغز شما به سادگی نمی‌تواند رویدادها و اتفاقاتی که در آن روز اتفاق می‌افتد را ذخیره کند.

کمبود خواب باعث فراموشی میشود

مشکلات تیروئید و فراموشی

غده تیروئید مسئول کنترل متابولیسم شما است. بنابراین داشتن یک تیروئید بیش از حد فعال یا غیر فعال می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات حافظه مانند فراموشی و دشواری در تمرکز شود.

مشکلات تیروئید و فراموشی

داروی بیهوشی

گاهی اوقات داشتن یک عمل جراحی که تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود، می‌تواند به مشکلات حافظه منجر شود.

فراموشی بعد از بیهوشی

سایر داروها

برخی داروها می‌توانند باعث از دست رفتن حافظه شوند، بنابراین در صورتی که اخیرا متوجه مشکلاتی در حافظه شده‌اید و شروع به مصرف داروی خاصی کرده‌اید با پزشک مشورت کنید.

دارویی که باعث فراموشی میشود

کمبود ویتامین (B1 و B12)

فقدان بعضی ویتامین‌ها، به ویژه ویتامین‌های B1 و B12 می‌تواند توانایی حافظه را تحت تاثیر قرار دهد.

کمبود ویتامین و فراموشی

سوء مصرف الکل و مواد مخدر

الکل بر هیپوکامب، بخشی از مغز که نقش مهمی در شکل‌گیری، ذخیره و ایجاد خاطرات و انتقال حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت ایفا می‌کند تاثیر می‌گذارد.

ایا الکل باعث فراموشی میشود

علائم فراموشی چیست؟

علائم فراموشی شامل موارد زیر می‌شود:

1. توانایی یادگیری اطلاعات جدید مختل شده باشد (فراموشی جلو رونده).
2. توانایی یادآوری رویدادهای گذشته و اطلاعات آشنا در گذشته مختل می‌شود (فراموشی عقب رونده).
3. خاطرات غیر واقعی: این خاطرات ممکن است بطور کامل ابداع شده باشند یا شامل خاطرات واقعی باشند که زمان آنها جابه‌جا شده است.
4. حرکات غیر هماهنگ، گاهی رعشه و مشکلات عصبی
5. سردرگمی یا بی‌نظمی
6. مشکلات حافظه کوتاه مدت
7. از دست دادن جزئی از حافظه
8. از دست دادن کل حافظه
9. عدم تشخیص چهره
10. ناتوانی در تشخیص مکان‌ها

علائم فراموشی

روش تشخیص بیماری فروشی

در ابتدا، پزشک باید سایر علل احتمالی از دست دادن حافظه را از جمله دمانس، بیماری آلزایمر، افسردگی یا تومور مغزی بررسی کند. پزشک برای صحبت کردن در مورد جزئیات پزشکی شما با دیگران نیاز به اجازه شما دارد.

راه‌های مختلف برای تشخیص بیماری فراموشی عبارتند از:

1. بررسی سابقه بیمار
2. انجام معاینه فیزیکی
3. بررسی فعالیت مغز
4. تشخیص آسیب مغزی با استفاده از دستگاه‌ها

بررسی سابقه بیمار

بررسی سابقه بیمار شامل موارد زیر است:

1. آسیب سر، جراحی، یا سکته مغزی
2. سابقه خانوادگی هر گونه بیماری عصبی یا روانی
3. داشتن سابقه افسردگی

انجام معاینه فیزیکی

این آزمایش ممکن است شامل معاینه موارد زیر باشد:

1. واکنش‌ها
2. عملکرد حسی
3. تعادل

بررسی فعالیت مغز

بررسی فعالیت مغز شامل موارد زیر است:

1. حافظه کوتاه مدت
2. حافظه بلند مدت

تشخیص آسیب مغزی با استفاده از دستگاه‌ها

متخصص مغز و اعصاب ممکن است برای آگاهی از این که آسیب مغزی وجود دارد یا خیر از این دستگاه‌ها استفاده کنید:

1. اسکن ام آر آی
2. سی‌تی اسکن: سی‌تی اسکن در تشخیص خونریزی مغز (به ویژه از آسیب) خوب عمل می‌کند.
3. نوار مغزی: به پزشک اجازه می‌دهد تا محل و شدت فعالیت مغز را تعیین کند.

راه درمان بیماری فراموشی

خوشبختانه، در اکثر موارد، فراموشی بدون درمان از بین می‌رود. با این حال، اگر یک اختلال جسمی یا روحی نهفته وجود داشته باشد، در صورت امکان باید درمان شود. انواع راه درمان بیماری فراموشی که در ادامه توضیح می‌دهیم شامل موارد زیر است:

1. دارو
2. سایر روش‌های درمانی

دارو برای درمان فراموشی

در حال حاضر هیچ دارویی برای بازگرداندن حافظه در بیماران مبتلا به فراموشی وجود ندارد. از آنجایی که فراموشی در اثر کمبود تیامین (ویتامین B1) است، تغذیه هدفمند می‌تواند به درمان فراموشی کمک کند. غلات سبوس‌دار، حبوبات (لوبیا و عدس)، آجیل، گوشت بدون چربی و مخمر منابع سرشاری از تیامین هستند. در زیر لیستی از انواع دارو برای درمان فراموشی رایج مورد استفاده برای درمان یا کاهش علائمی که موجب فراموشی می‌شوند، آمده است:

1. تزریق آتیوان
2. تزریق دیازپام
3. لورازپام در ۰.۹ درصد سدیم کلراید داخل وریدی
4. لورازپام در دکستروز ۵٪ داخل وریدی
5. میدازولام

سایر راه های درمان فراموشی

از دیگر راه های درمان فراموشی که می‌تواند به بیماران کمک کند، عبارتند از:

1. گاهی اوقات برای برخی بیماران روان درمانی راهی موثر است.
2. هیپنوتیزم می‌تواند یک راه موثر برای یادآوری خاطراتی باشد که فراموش شده‌اند.
3. پشتیبانی خانواده برای بهتر شدن بیمار مبتلا به فراموشی حیاتی است.
4. روانشناسان و روانپزشکان عقیده دارند که ابزارهای جهت‌دهی واقعیت مانند تصاویر، بوها و موسیقی می‌تواند موثر باشد.
5. کار کردن با یک متخصص کار درمانی برای دریافت اطلاعات جدید به منظور جایگزینی خاطرات از دست رفته یا استفاده از خاطرات جدید به عنوان مبنای دستیابی به اطلاعات جدید.
6. یادگیری روش‌های مختلف برای تحلیل اطلاعات بطوری که ذخیره‌ی آن آسان‌تر باشد.
7. یادگیری چگونگی بهترین استفاده از ابزارهای دیجیتالی، مانند تلفن‌های هوشمند. گوشی هوشمند می‌تواند برای یادآوری بیمار در مورد رویدادهای مهم استفاده شود.

راه های تقویت حافظه و درمان فراموشی

از راه های تقویت حافظه که می‌تواند به درمان فراموشی نیز کمک کند، شامل موارد زیر است:

• استفاده از ارتباطات
• تمرین دادن مغز
• تنفس عمیق
• خندیدن
• مصرف ویتامین D

استفاده از ارتباطات برای بخاطر آوردن حقیقت

برای استفاده موثر از ارتباطات، می‌توانید یک تصویر را در ذهن خود ایجاد کنید تا به شما در به یاد آوردن یک کلمه یا یک تصویر کمک کند.

استفاده از ارتباطات برای یادآوردی اعداد

برای بخاطر آوردن اعداد تنها باید عدد را به تکه‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و تصاویری مرتبط با آن تکه‌ها ایجاد کرد.

مغز خود را تمرین دهید

تمرین دادن منظم مغز باعث رشد آن و تحریک شکل‌گیری ارتباطات عصبی جدید می‌شود که در بهبود حافظه موثر است.

نفس عمیق بکشید

هنگامی که باید چیزی را به یاد آورید نفس عمیق بکشید.

اکثرا بخندید

خنده باعث تحریک چندین بخش از مغز می‌شود و بخش‌هایی که مسئول حافظه هستند نیز در میان آنها می‌باشند.

میزان مصرف ویتامین D را افزایش دهید

مطالعات نشان می‌دهد که ویتامین D کم ممکن است با کاهش عملکرد شناختی همراه باشد.

راههای پیشگیری از فراموشی

عادت‌های سالم زیر می‌تواند خطر ابتلا به از یاد بردن چیزهای بخصوص، آسیب‌های سر، دیوانگی، سکته مغزی و سایر علل احتمالی از دست دادن حافظه و فراموشی را کاهش دهد:

1. از مصرف الکل و مواد مخدر اجتناب کنید.
2. هنگام ورزش کردن، زمانی که در خطر ریسک بالای ضربه خوردن به سر هستید، از سرپوش محافظ استفاده کنید.
3. در طول زندگی خود از نظر ذهنی فعال بمانید. برای مثال به کلاس بروید، مکان‌های جدید را بگردید، کتاب‌های جدید بخوانید و بازی‌های چالش برانگیز انجام دهید.
4. از لحاظ جسمی در طول زندگی خود فعال باشید.
5. از یک رژیم غذایی برای سلامت قلب، از جمله میوه‌ها، سبزیجات، غلات سبوس‌دار و پروتئین‌های کم چربی استفاده کنید.
6. به اندازه کافی آب بنوشید.