شایع ترین اختلالات و بیماری های پوستی در کودکان 

برخی بیماری های پوستی در کودکان شایع‌تر است. مهم‌ترین موارد از این بیماری‌ها عبارت‌اند از:

۱. همانژیوم 

همانژیوم‌ها تومورهای بی‌ضرری هستند که معمولا در ناحیه‌ی گردن، سر یا صورت نوزادان ظاهر می‌شوند. همانژیوم به صورت خراش‌ یا برآمدگی‌های کوچکی شروع می‌شوند که در نهایت برآمده شده و بزرگ‌تر می‌شود. همانژیوم فقط در پوست ایجاد نمی‌شود و در کبد هم شایع است. همانژیوم تا سن ۱۰ سالگی خود‌به‌خود برطرف می‌شود. 

۲. سرخک

سرخک یک بیماری ویروسی بسیار عفونی و منتقله از هوا است. در ایران واکسن این بیماری تزریق می‌شود، اما نوزادانی که هنوز واکسینه نشده‌اند، خانم‌های باردار و کسانی که به هر دلیلی واکسن آن را نزده‌اند، مستعد ابتلا به سرخک هستند. یکی از علائم سرخک، ایجاد بثورات قرمز یا قهوه‌ای روی پوست است. علائم دیگر عبارت‌اند از:

• تب
• آبریزش چشم و آبریزش بینی
• سرفه 
• لکه های قرمز مایل به قرمز در داخل دهان. 

هیچ درمانی برای سرخک وجود ندارد، بنابراین بهترین کار تزریق واکسن این بیماری است. 

۳. درماتومیوزیت

درماتومیوزیت یک بیماری التهابی پوستی نادر است که بیشتر در کودکان ۵ تا ۱۵ ساله و بزرگسالان ۴۰ تا ۶۰ ساله شایع است. علائم درماتومیوزیت شامل موارد زیر است: 

• بثورات قرمز تا بنفش در قفسه سینه، صورت، ناخن ها یا آرنج ها 
• ضعف و تورم عضلانی. 

هیچ درمانی برای درماتومیوزیت وجود ندارد، اما به کمک برخی درمان‌ها می‌توان علائم را مدیریت کرد. 

۴. زرد زخم

زرد زخم هم یک عفونت باکتریایی و مسری و از جمله شایع‌ترین عفونت‌های پوستی در کودکان خردسال است. در زردزخم معمولا  زخم‌ها و تاول‌های خارش‌داری در اطراف دهان و سایر نقاط صورت تشکیل می‌شود. این زخم‌ها ممکن است بترکند و پوسته‌ای از خود به جا بگذارند. این پوسته‌ها هم در نهایت خشک می‌شوند و قرمزی خفیف ایجاد می‌کنند که آن هم در نهایت از بین می‌رود. درمان زرد زخم معمولا شامل آنتی‌بیوتیک است.

۵. سوختگی یا راش پوشک 

راش پوشک یکی از مشکلات رایج در کودکانی است که از پوشک استفاده می‌کنند. وقتی پوشک خیس یا کثیف برای مدت طولانی روی پوست بماند منجر به برجستگی‌های قرمز و بثورات پوستی در ناحیه زیر پوشک می‌شود. ادرار و مدفوع در صورت تماس طولانی با پوست می‌توانند پوست را تجزیه کنند و همچنین مواد شیمیایی موجود در پوشک یک‌بار مصرف می‌توانند تجزیه شده و پوست را تحریک کنند. همچنین قارچ‌ها و باکتری‌ها هم می‌توانند در این محیط رشد کنند. برای جلوگیری از سوختگی پوشک، پوشک را مرتب عوض کنید و پای کودک را خشک نگه دارید و گاهی پای بچه را باز بگذارید. همچنین می‌توانید از پمادهایی مانند زینک اکساید و غیره استفاده کنید. اگر بعد از ۲ تا ۳ روز بثورات خوب نشد، بهتر است به دکتر اطفال مراجعه کنید. 

 

۶. آبله مرغان 

آبله مرغان نوعی بیماری ویروسی است که در اثر ویروس واریسلا زوستر ایجاد می‌شود. این بیماری واگیردار است و توصیه می‌شود که واکسن آن تزریق شود. آبله مرغان تاول‌هایی خارش‌دار، قرمز و پر از مایع در پوست نواحی مختلف بدن ایجاد می‌کند. تب، بدن‌درد، گلودرد و بی‌اشتهایی از دیگر علائم این بیماری است. دقت کنید که این ویروس تا زمان خوب شدن تاول‌ها قابل انتقال است. 

برای درمان از داروهای آنتی‌هیستامین و داروهایی برای بهبود درد و تب استفاده می‌شود. همان‌طور که می‌دانید نباید این تاول‌ها را بخارانید و بهتر است لباس‌های گشاد و نخی بپوشید.

۷. بیماری پنجم 

بیماری پنجم یک بیماری ویروسی است که بثورات قرمز روی بازوها، پاها و گونه‌ها ایجاد می‌کند. به خاطر ظاهری که این بیماری در گونه‌ها ایجاد می‌کند به آن بیماری گونه سیلی خورده هم گفته می‌شود. بیماری پنجم در کودکان نسبتا شایع است و علائم خفیفی ایجاد می‌کند. دارویی برای این بیماری وجود ندارد و معمولا بعد از اتمام دوره بیماری خود‌به‌خود خوب می‌شود. اما در زنان باردار یا کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارد، ممکن است علائم شدیدتر باشد و این افراد باید تحت نظر پزشک باشند. 

۸. درماتوفیتوز یا کرم حلقوی

کرم حلقوی نوعی بیماری قارچی است که برخلاف نام این بیماری، عامل ایجاد‌کننده‌ی آن یک کرم نیست. بلکه ضایعه‌ی پوستی که ایجاد می‌کند شبیه به یک کرم حلقه‌ای است. عفونت کرم حلقوی می‌تواند انسان و حیوان، هر دو را درگیر کند. عفونت در ابتدا لکه‌هایی قرمز (در افراد با پوست روشن) و یا خاکستری یا قهوه‌ای (در پوست‌های تیره‌تر) و پوسته‌پوسته ایجاد می‌کند. این قارچ می‌تواند به نواحی مختلف بدن هم منتشر شود مانند ناخن، کشاله ران، پوست سر و غیره.

آکنه

آکنه نوعی بیماری پوستی است باعث بروز جوش‌های سرسفید، سرسیاه، قرمز (پاپول)، چرکی (پوسچول)، ندولار و کیستیک در نقاط مختلف بدن می‌شود. آکنه بیشتر در بین نوجوانان دیده می‌شود؛ اگرچه ممکن است به دلایلی در سنین دیگر نیز بروز کند.
اصولا تولید بیش از حد چربی پوست به خصوص در دوران بلوغ و قاعدگی و مسدود شدن فولیکو‌های مو توسط این چربی، سلول‌های مرده و باکتری‌های موجود در زیر پوست (به خصوص پروپیونی باکتریوم آکنس)؛ باعث ایجاد آن می‌شود.
معمولا جوش‌ها در صورت، پیشانی، قفسه سینه، پشت و شانه‌ها ظاهر می‌شوند، زیرا این نواحی بیشترین غدد چربی را دارند. تحقیقات نشان می‌دهند که عواملی مثل تغییرات هورمونی (افزایش هورمون آندروژن در دوران بلوغ)، مصرف داروهای خاص مثل کورتیکواستروئیدها، خوردن غذاهای غنی از کربوهیدرات مثل چیپس و داشتن استرس می‌تواند باعث بروز و بدتر شدن جوش‌ها شوند؛ پس با کنترل آن‌ها می‌توان از بروز آکنه پیشگیری کرد. برای درمان آکنه معمولا از داروهای خوراکی و موضعی استفاده می‌شود که توصیه می‌کنیم قبل از هرگونه خوددرمانی با پزشک متخصص در این زمینه صحبت کنید. می توانید با پزشک متخصص پوست و مو صحبت کنید .

پسوریازیس

پسوریازیس یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد لکه‌های قرمز، پوسته‌پوسته شدن و خارش، معمولاً روی زانوها، آرنج‌ها، بالا تنه و پوست سر می‌شود.
از نظر متخصصان، علت این بیماری بروز یک اختلال در سیستم ایمنی بدن است که باعث می‌شود پوست با سرعت بیشتری نسبت به روند طبیعی دوباره تولید شود. البته ژنتیک و عوامل محیطی هم بی‌تاثیر نیستند. متاسفانه این بیماری شایع، هیچ درمانی قطعی ندارد و داروهای موضعی، خوراکی و در کنار آن نوردرمانی فقط به تسکین شرایط کمک می‌کنند.

لک و پیس

لک و پیس یا ویتیلیگو نوعی بیماری پوستی است که باعث از بین رفتن رنگ پوست به شکل لکه‌ در نواحی مشخصی می‌شود. این لکه‌ها در هر قسمت از بدن حتی روی مو و قسمت داخلی دهان می‌توانند بروز کنند. رنگ پوست و مو ناشی از وجود رنگدانه‌ها یا ملانین است و این بیماری هنگامی اتفاق می‌افتد که سلول‌های تولیدکننده ملانین در اثر خودایمنی یا ژنتیک از بین بروند. خوشبختانه این بیماری تهدیدکننده زندگی یا مسری نیست. درمان آن که شامل نوردرمانی و مصرف داروهای موضعی است؛ شاید بتواند ملانین را به پوست آسیب‌دیده بازگرداند؛ اما از کاهش مداوم رنگ پوست یا عود آن جلوگیری نمی‌کند.
در صورت عدم درمان، معمولاً این لکه‌های بی‌رنگ با گذشت زمان بزرگتر می‌شوند؛

 ِاگزما

اگزما یا درماتیت آتوپیک بیماری است که باعث قرمزی و خارش پوست می‌شود و در کودکان شایع‌تر است. اصولا ِاگزما مزمن است و نوعی حساسیت پوستی محسوب می‌شود. هیچ درمانی برای آن یافت نشده است؛ اما اقدامات مراقبتی مانند عدم مصرف صابون‌های محرک و مرطوب کردن مرتب پوست با کرم‌ها یا پمادهای دارویی می‌تواند خارش را تسکین دهند و از گسترش آن جلوگیری کنند.

اگزما

حساسیت به لاتکس

حساسیت به لاتکس یک واکنش پوستی به پروتئین‌های خاص موجود در ماده لاتکس است. این مساله ممکن است باعث خارش پوست، کهیر و یا حتی شوک تنفسی آنافیلاکسی شود. بسیاری از وسایل پزشکی مانند انواع دستکش و کاندوم دارای لاتکس هستند. پس برای پیشگیری از بروز علائم از تماس با آن‌ها اجتناب کنید.

کهیر

کهیر بثورات پوستی قرمز، برجسته و خارش‌دار است که گاهی توسط یک ماده حساسیت‌زا بروز می‌کند. خوشبختانه مسری نیست و برای پیشگیری از آن باید از خوردن مواد غذایی که به آن‌ها حساسیت دارید اجتناب کنید. درمان کهیر شامل مصرف انواع قرص‌های ضدحساسیت مانند آنتی‌هیستامین به طور منظم برای چند هفته است.

بیماری پروانه‌ای

بیماری پروانه‌ای یا اپیدرمولیز بولوزا از بیماری‌های نادر است که باعث ایجاد پوستی شکننده و تاول‌زده می‌شود. این تاول‌ها ممکن است در پاسخ به یک آسیب جزئی و حتی در اثر گرما، مالش، خراش یا کشش ظاهر شوند. اکثر انواع این بیماری ارثی هستند و معمولاً در نوزادی یا اوایل کودکی خود را نشان می‌دهند. برخی از افراد تا زمان بلوغ یا اوایل بزرگسالی علائم و ضایعات پوستی ندارند. هیچ درمانی ندارد، اگرچه اشکال خفیف آن ممکن است با افزایش سن بهبود یابند. فقط می‌توان با داروهای خوراکی و موضعی از تاول‌ها مراقبت و از ایجاد تاول جدید جلوگیری کرد.

روزاسه

روزاسه یک بیماری پوستی شایع است که باعث قرمزی و بیرون‌زدگی رگ‌های خونی صورت می‌شود. همچنین ممکن است برجستگی‌های کوچک، قرمز و چرکی ایجاد کند. این علائم ممکن است مدت‌ها شعله‌ور شوند و سپس برای مدتی از بین بروند. این بیماری به دلایل نامشخصی بیشتر در خانم‌های میانسال که پوستی روشن دارند دیده می‌شود. هیچ درمانی برای آن وجود ندارد و فقط می‌توان با داروهای موضعی و خوراکی علائم آن را کاهش داد.

میلیا

بیماری میلیا باعث بروز برجستگی‌های سفید ریز در بینی، چانه یا گونه‌های کودک می‌شود. این بیماری در نوزادان متداول‎تر است. اصولا زمانی بروز می‌کند که پوسته‌های ریز در منافذ کوچک پوست محبوس شوند. به درمان خاصی نیاز ندارد، زیرا طی چند هفته یا چند ماه خودبه‌خود از بین می‌رود.

میلیا

سرطان پوست

سرطان پوست در اثر رشد غیرطبیعی سلول‌های پوست، غالبا در اثر نور خورشید، ایجاد می‌شود. پس مصرف روزانه ضدآفتاب را برای پیشگیری از آفتاب سوختگی و سرطان فراموش نکنید. اما این فرم رایج سرطان می‌تواند در مناطقی از پوست شما که معمولاً در معرض نور آفتاب نیستند نیز به علت ژنتیک رخ دهد. سه نوع عمده سرطان پوست وجود دارد: کارسینوم سلول بازال، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم. تشخیص به موقع سرطان پوست، نوید بیشترین شانس را برای درمان موفقیت‌آمیز آن می‌دهد.

تاثیرات کرونا بر روی پوست

علاوه بر اثراتی که این ویروس بر روی دستگاه تنفسی دارد، گزارش‌هایی از بروز انواع مختلف بثورات جلدی مانند برجستگی‌های کوچک قرمز، کهیر، تاول‌های آبدار و حتی ریزش مو در افراد مبتلا به آن ارائه شده است. برخی از این علائم پوستی سریعا پس از عفونت ظاهر می‌شوند، در حالی‌که برخی دیگر دیرتر و یا در فرم شدیدتر بیماری بروز می‌کنند.

تاثیرات کرونا بر پوست

تبخال

عامل اصلی بروز این بیماری پوستی، ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) است. نوع HSV-1 آن که معمولا باعث ایجاد تبخال در اطراف دهان می‌شود؛ اغلب از طریق تماس پوست به پوست انتقال پیدا می‌کند. در مقابل نوع HSV-2 آن که بسیار شایع و مسری است، معمولا باعث ایجاد تبخال تناسلی می‌شود و از طریق تماس جنسی نیز گسترش می‌یابد. هیچ درمانی برای آن‌ها وجود ندارد و فقط به کمک داروهای ضدویروس می‌توان سریع‎تر ضایعه را برطرف کرد. معمولا با هر دوره استرس دوباره عود می‌کنند.

قارچ پوستی

میلیون‌ها گونه قارچ وجود دارد که در خاک، روی گیاهان و حتی روی پوست شما زندگی می‌کنند و گاهی ممکن است در اثر تضعیف سیستم ایمنی بدن منجر به مشکلات پوستی مانند بثورات یا انواع برجستگی شوند. از انواع بیماری‌های ناشی از آن‌ها می‌توان به پای ورزشکار، عفونت مخمر، خارش سوارکار و کچلی اشاره کرد که هرکدام روش درمانی خاص خود را دارند.

مشکلات و بیماری‌های پوستی

پوست به عنوان اولین لایه سلولی بدن که در ارتباط با محیط بیرون قرار دارد، ممکن است دچار آسیب‌ها و بیماری‌های فراوانی شود. در ادامه به برخی از این مشکلات و بیماری‌های پوستی اشاره می‌شود:
آموزش هیستولوژی و پاتولوژی پایه – آناتومی بدن
فیلم آموزش هیستولوژی و پاتولوژی پایه – آناتومی بدن
کلیک کنید

    بثورات یا راش (ضایعه پوستی): تقریباً هر تغییری در ظاهر پوست می‌تواند بثورات خوانده شود. بیشتر بثورات ناشی از سوزش ساده پوست است. دیگر انواع راش‌ها ممکن است ناشی از برخی بیماری‌های پوستی باشد.
    درماتیت (Dermatitis): درماتیت یک اصطلاح کلی برای التهاب پوست است. درماتیت آتوپیک (نوعی اگزما) شایع‌ترین نوع آن است.
    اگزما (Eczema): این مشکل نوعی التهاب پوستی (درماتیت) است که باعث تورم و خارش در پوست می‌شود. بیشتر اوقات اگزما به دلیل وجود سیستم ایمنی بیش فعال در افراد به وجود می‌آيد.

اگزما
تصویر ۸: اگزما یکی از مشکلات پوستی کودکان است که در فصل زمستان شیوع بیشتری دارد.

    پسوریازیس (Psoriasis): یک بیماری خود ایمنی است که می‌تواند باعث ایجاد انواع راش‌های پوستی شود. ایجاد پلاک‌های نقره‌ای و پوسته پوسته شدن از رایج‌ترین علائم این بیماری است.
    شوره سر (Dandruff): یک بیماری پوستی مربوط به پوست سر است که در اثر درماتیت سبورئیک، پسوریازیس یا اگزما ایجاد شود.
    آکنه (Acne): شایع‌ترین حالت مشکلات پوستی آکنه است، بیش از 85٪ از افراد، در دوره‌هایی از زندگی خود دچار این عارضه می‌شوند. دلیل ایجاد آکنه‌های پوستی به درستی مشخص نیست اما برخی از این آکنه‌ها ممکن است در اثر استرس‌های محیطی و تغییرات هورمونی در پوست ایجاد شوند.
    سلولیتیس (Cellulitis): التهاب درم و بافت‌های زیر جلدی، به دلیل عفونت‌های باکتریایی سلولیتیس‌ها را ایجاد می‌کنند. راش‌های پوستی قرمز، گرم و اغلب دردناک از علائم این بیماری است.

سلولیتیس


    ملانوما (Melanoma): خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست ملانوما است. این نوع سرطان در اثر آسیب‌های ناشی از قرارگیری بیش از حد در معرض نور آفتاب و برخی عوامل دیگر ایجاد می‌شود. ملانوما با بیوپسی‌های پوستی قابل تشخیص است.
    سرطان سلول بازال (Basal cell carcinoma): این بیماری شایع‌ترین نوع سرطان پوست به شمار می‌آيد. کارسینوم سلول بازال از سرطان ملانوما کم خطرتر است، زیرا در این نوع سرطان رشد سلول‌ها کندتر و گسترش آن به آرامی صورت می‌گیرد.
    کراتوز سبوره (Seborrheic keratosis): رشد خوش خیم و اغلب همراه با خارش کراتینوسیت‌ها است که به این بیماری لکه‌های پیری نیز می‌گویند زیرا با افزایش سن در بدن ایجاد می‌شود.
    کراتوز اکتینیک (Actinic keratosis): برجستگی و لکه‌های پوستی یا پوسته پوسته شدنی که در اثر قرارگیری در معرض آفتاب برای روی پوست شکل می‌گیرد را کراتوز اکتینیک می‌گویند. کراتوزهای اکتینیک گاهی اوقات ممکن است منجر به ایجاد سرطان‌های پوستی در فرد شود.
    سرطان سلول سنگفرشی (Squamous cell carcinoma): نوع متداول سرطان پوست، سرطان سلول سنگفرشی است که اغلب با زخم بهبود نیافته یا رشد غیرطبیعی سلول‌های پوستی شروع می‌شود. احتمال بروز این بیماری معمولاً در مناطقی که بیشتر در معرض آفتاب هستند، افزایش می‌یابد.
    تبخال (Herpes): ویروس‌های ایجاد کننده تبخال (HSV-1) و (HSV-2) نام دارند که می‌توانند باعث ایجاد تاول‌های دوره‌ای یا سوزش پوستی در اطراف لب یا ناحیه تولید مثلی شوند.
    کهیر (Hives): کهیرها شامل تکه‌های برجسته، قرمز و همراه با خارشی هستند که بر روی پوست که به صورت ناگهانی پدید می‌آیند. کهیر معمولاً ناشی از یک واکنش آلرژیک است.
    اگزانتم ویروسی (Viral Exantham): بسیاری از عفونت‌های ویروسی می‌توانند باعث ایجاد التهابات قرمز در مناطق وسیعی از پوست شوند. این بیماری به ویژه در کودکان شایع است.
    زونا (Shingles) یا (تبخال زوستر): زونا بیماری پوستی است که در اثر عفونت با ویروس آبله مرغان در بدن ایجاد می‌شود. این بیماری التهاب دردناکی است  و اغلب در یک طرف بدن بروز می‌کند. واکسن جدید زونا می‌تواند از بروز این بیماری در بیشتر افراد جلوگیری کند.
    بیماری گال یا اسکابیز (Scabies): بیماری گال یک بیماری التهاب پوستی همراه با خارش است که به دلیل گزش حشراتی به نام «سارکوپتس اسکابیه» (Sarcoptes Scabiei) در پوست ایجاد می‌شود. این بیماری بشدت مسری است و به سادگی با تماس به وسایل فرد آلوده به دیگران منتقل می‌شود.

آزمایش‌های پوستی برای تشخیص بیماری‌ها

پزشکان برای تشخیص انواع بیماری‌های پوستی می‌توانند از تست‌ها و آزمایش‌هایی استفاده کنند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

    بیوپسی پوست (Skin biopsy): در این آزمایش یک قطعه از پوست برداشته شده و تحت بررسی‌های میکروسکوپی و آسیب‌شناسی قرار می‌گیرد تا وضعیت پوستی بیمار مشخص شود.
    آزمایش پوست (آزمایش آلرژی): در این تست که برای تشخیص نوع ماده آلرژی‌زا بر روی پوست انجام می‌شود، از عصاره مواد معمول آلرژن (مانند گرده‌ها) روی پوست استفاده می‌شود و هر گونه واکنش آلرژیک پوستی ناشی از آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تست آلرژی

درمان‌های پوستی

    کورتیکواستروئیدها یا استروئیدها (Corticosteroids): داروهایی که فعالیت سیستم ایمنی بدن را کاهش می‌دهند، ممکن است درماتیت‌های پوستی را بهبود بخشند. استروئیدهای موضعی اغلب برای این گونه مشکلات پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
    آنتی‌بیوتیک‌ها (Antibiotics): آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که می‌توانند باکتری‌های ایجاد کننده سلولیتیس و سایر عفونت‌های پوستی را از بین ببرند.
    داروهای ضدویروسی (Antiviral): این گونه داروها می‌توانند فعالیت ویروس تبخال را کاهش داده و علائم بیماری نیز کم کنند.
    داروهای ضدقارچ (Antifungal): این داروها اغلب به صورت کرم‌های موضعی هستند که می‌توانند بیشتر عفونت‌های قارچی پوست را درمان کنند.
    آنتی هیستامین‌ها (Antihistamines): داروهای خوراکی یا موضعی ضدحساسیت می‌توانند عملکرد هیستامین‌ها را در بدن مسدود کنند. هیستامین ماده‌ای که باعث ایجاد پاسخ‌های آلرژیک مانند خارش در پوست می‌شوند.
    جراحی پوست: یکی از مهم‌ترین راه‌های درمانی اکثر سرطان‌های پوست انجام عمل جراحی است.
    تعدیل کننده سیستم ایمنی: داروهای مختلف تعدیل کننده سیستم ایمنی می‌توانند فعالیت سیستم ایمنی بدن را بهبود بخشند، پسوریازیس یا اشکال دیگر درماتیت از طریق مصرف این داروها درمان می‌شوند.
    مرطوب کننده‌های پوستی (Emollients): پوست‌های خشک اغلب دچار تحریک و خارش می‌شوند. مرطوب کننده‌ها می‌توانند علائم بسیاری از مشکلات پوستی ناشی از خشکی پوست را کاهش دهند.

پوست ، پوست انسان

پوست یک بافت خارجی نرم است که سراسر بدن مهره‌داران را پوشانده است. «پوست» (Skin) در انسان بزرگترین عضو بدن به شمار می‌آید که مساحت آن در حدود ۲ مترمربع است. پوست با استفاده از یک سیستم چند لایه شامل لایه‌های سلولی مختلف، سد سلولی و روغن‌های محافظ، اندام‌های داخلی ما را از محیط اطراف محافظت می‌کند.

پوست چیزی بیش از یک مانع محافظ بین بدن و محیط اطراف آن است. این اندام وسیع همچنین در حفظ سلامتی بدن نقش مهمی ‌دارد، از جمله این نقش‌ها می‌توان به تنظیم دمای بدن از طریق عرق کردن و گرگرفتگی هنگام گرم شدن و برجسته شدن محل رویش مو در هنگام سرما اشاره کرد. علاوه بر این موارد، پوست می‌تواند ویتامین D را که برای سلامتی استخوان‌ها بسیار ضروری است از نور خورشید تولید کند.
آموزش علوم تجربی پایه هشتم – بخش زیست و زمین شناسی
فیلم آموزش علوم تجربی پایه هشتم – بخش زیست و زمین شناسی در فرادرس
کلیک کنید

پوست می‌تواند تفاوت زیادی بین گونه‌ها و حتی بین افراد مختلف داشته باشد. در این مطلب ما در مورد ساختار پوست انسان، مراقبت مناسب از انواع مختلف پوست موجود در انسان، بیماری‌ها و مشکلات پوستی و عملکرد پوست در سراسر سلسه حیوانات بحث خواهیم کرد.
عملکرد‌های پوست

پوست در بدن عملکرد‌های مختلفی دارد که می‌توانند برای ارگانیسم‌ها مفید باشند. از جمله عملکردهای مهم پوست در بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
محافظت از بدن در مقابل محیط خارج

این عملکرد پوست مهم‌ترین کارکرد آن است، پوست به عنوان اولین سد دفاعی بدن، از ورود عوامل بیماری‌زا مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها به بافت‌های بدن جلوگیری می‌کند، به طوری که این عوامل بیماری‌زا تنها در حالت آسیب دیدگی پوست و زخم‌های ایجاد شده در آن یا از طریق حفره‌هایی مانند بینی و د‌هان می‌توانند وارد بدن شوند.
نقش محافظتی پوست
تصویر ۱: پوست هنگامی که در شرایط سلامت قرار دارد، به عنوان یک سد محافظ، از بدن در برابر شرایط محیطی، ورود عوامل بیماری‌زا و از دست دادن آب محافظت می‌کند.
جلوگیری از هدر رفتن آب بدن

دوزیستان با پوست بسیار نازکی که دارند، برای جلوگیری از خشک شدن پوست، باید همیشه در نزدیکی آب باشند. انسان‌ها و بیشتر حیوانات خشکی‌زی دیگر، پوست‌های ضخیمی‌ دارند که آب بسیار کمی ‌از دست می‌دهند. وقتی انسان‌ها در شرایط بیابانی زندگی می‌کنند، در واقع پوست آن‌ها ضخیم‌تر شده تا از خروج آب بدن از طریق تعریق در هوای خشک جلوگیری کند.
درک و احساس شرایط بیرونی بدن

پوست دارای اعصابی است که اطلاعات مربوط به فشار، جنس مواد خارجی، گرما، سرما، درد و لذت را به مغز منتقل می‌کنند. این ویژگی به ارگانیسم امکان می‌دهد تا به محیط اطراف خود پاسخ مناسبی بدهد.
حسگر های پوستی

تنظیم دمای بدن

پوست انسان و برخی دیگر از پستانداران می‌تواند به واسطه فرایند عرق کردن یا «تعریق» (Sweat)، آب را به طور منظم از دست دهد. بدن با آزاد کردن آب روی پوست، می‌تواند خود را از طریق تبخیر خنک کند. از آنجایی که گرم‌ترین مولکول‌های آب ابتدا تبخیر می‌شوند، در نتیجه با این تبخیر، گرما نیز از بدن خارج شده و دمای آن کاهش می‌یابد.

بدن همچنین می‌تواند گرمازدگی را با «گرگرفتگی» (Flushing) تعدیل کند، این فرایند به بدن اجازه می‌دهد تا خون با دمای بالا از بخش‌های درونی بدن به نزدیکی پوست سرازیر شوند و از این طریق دمای خون کاهش یابد و به طور کلی دمای بدن تعدیل شود.

علاوه بر مکانیسم‌های فوق تصور می‌شود که پدیده «مو به تن سیخ شدن» پاسخی برای تنظیم درجه حرارت بدن باشد. هنگامی‌ که این پدیده در بدن اتفاق می‌افتد، ماهیچه‌های کوچک در محل رویش مو در پوست به گونه‌ای سفت شده که باعث می‌شود مو‌های بدن به حالت ایستاده قرار بگیرند. در این حالت با افزایش مقدار هوای به دام افتاده در سطح پوست توسط موهای پوستی، دمای بدن کمتر کاهش یافته و بدن گرم می‌ماند.

بعضی از دانشمندان معتقدند که این پدیده در پاسخ به ترس یا احساسات شدید دیگر نیز در بدن اتفاق می‌افتد که ممکن است، مشابه همین پدیده در حیوانات برای ترساندن شکارچیان به وجود آید.
استتار

بسیاری از حیوانات دارای پوستی هستند که از رنگ‌ها و الگو‌های خاصی ایجاد شده‌اند که با محیط اطراف خود هم‌خوانی دارند و باعث ایجاد خطای دید می‌شوند. این ویژگی پوست برای هر دو گونه شکارچی و طعمه بسیار اهمیت دارد. اگر شکارچیان نتوانند طمعه خود در محیط به راحتی ببیند و شناسایی کنند، نمی‌توانند شکار موفقی داشته باشند. از طرفی دیگر، اگر شکارچیان با استفاده از ویژگی‌های پوستی خود بتوانند به خوبی خود را در محیط استتار کنند، توسط گونه‌های طعمه قابل شناسایی نیستند.

پوست بسیاری از حیوانات الگوی رنگی استاتیک ایجاد می‌کنند، مانند رنگ قهوه‌ای بدن بزگوزن‌ها و گوزن‌ها که این رنگ را از چمن و برگ‌های مرده محیط تقلید کرده‌اند و همین مکانیسم در پوست «مار شاخه انگوری» که شامل تکه‌های سبز روشن است و یا رنگ گل آلوده «سفره ماهی» دیده می‌شود.

با این حال، تعداد کمی‌ از گونه‌ها، دارای پوستی هستند که از مکانیسم‌های استتاری پیشرفته‌تری استفاده می‌کنند. آفتابگردان و اختاپوس از جمله این گونه‌ها هستند که پوست آن‌ها دارای سلول‌هایی است که می‌توانند مقادیر مختلفی از رنگدانه را در صورت تمایل آزاد کنند. این مکانیسم در اصل به پوست آن‌ها اجازه می‌دهد تا مانند صفحه تلویزیون عمل کند، به طوری این موجودات می‌توانند رنگ پوست خود را تغییر دهند تا با هر رنگ زمینه‌ای که در محیط آن‌ها قرار دارد، مطابقت داشته باشد.
استتار در اختاپوس

ذخیره‌سازی

بسیاری از حیوانات چربی و آب را در بافت‌های پوستی خود ذخیره می‌کنند. این ذخیره‌‌سازی به ارگانیسم اجازه می‌دهد تا این مواد به عنوان عایقی اطراف بدن را پوشش داده و در زمان نیاز بدن به آن‌ها، مورد استفاده قرار بگیرند.

بسیاری از حیواناتی که در آب و هوای سرد زندگی می‌کنند، این توانایی را به حالت پیشرفته‌تری دارند و لایه‌های ضخیمی ‌از حباب‌های چربی در زیر پوست ایجاد کرده که به عنوان عایق مناسبی بین دمای پایین محیط بیرون و اعضای داخلی بدن حیوانات عمل می‌کنند.
ترشح ترکیبات پیام‌رسان

مایعی که پوست به عنوان تعریق از بدن ترشح می‌کند، می‌تواند هدف دیگری نیز داشته باشد، به عنوان مثال، این مایع می‌تواند به عنوان یک سیگنال برای حیوانات دیگر محسوب شده و در عملکردهای ارتباطی مورد استفاده قرار بگیرد. بسیاری از حیوانات قلمرو خود را با یک ترکیب شیمیایی که رایحه اختصاصی دارد، از غدد موجود در پوست خود علامت گذاری می‌کنند. این نشانگر‌ها حتی می‌توانند اطلاعاتی در مورد سن، جنسیت، سلامتی و در دسترس بودن برای جفت گیری حیوانات را نیز در بر داشته باشند.
پوست انسان

پوست انسان، بافت پوششی در سطح بدن است که از آن در برابر محیط بیرون محافظت کرده و همچنین محرک‌های حسی را از محیط خارجی دریافت می‌کند. پوست از سه لایه بافت تشکیل شده است:

    اپیدرم (Epidermis): این بخش بیرونی‌ترین لایه پوست است که ساختار محافظ اولیه‌ را می‌سازد و به آن لایه شاخی یا اِستراتوم کورنِئوم (Stratum Corneum) نیز می‌گویند.
    درم (Dermis): یک لایه فیبری است که اپیدرم را پشتیبانی و تقویت می‌کند.
    بافت زیر پوستی یا زیر جلدی (Subcutaneous Tissue): عمیق‌ترین لایه پوستی در بدن است که از یک لایه زیر پوستی از چربی در زیر درم تشکیل شده است و مواد مغذی را برای دو لایه دیگر پوست تأمین می‌کند و همچنین برای بدن نسبت به محیط بیرون به صورت عایق عمل می‌کند.

ساختار پوست

همان طور که در بالا اشاره شد، در پستانداران، در پوست دو لایه اصلی وجود دارد: اپیدرم، که مستقیماً با محیط پیرامون بدن در ارتباط قرار دارد و درم لایه‌ای است در زیر اپیدرم واقع شده است. این دو لایه برای بسیاری از کارکرد‌های مطرح شده در مورد پوست بسیار حیاتی هستند. در این بخش به طور دقیق‌تر به بررسی این لایه‌های پوستی می‌پردازیم.
اپیدرم

اپیدرم یا روپوست لایه‌ای از پوست است که از ورود پاتوژن‌ها به داخل بدن جلوگیری کرده و مانع خارج شدن آب از بدن می‌شود. این لایه، از سلول‌های مسطحی به نام سلول‌های پوششی سنگفرشی تشکیل شده است. اصطلاح سنگفرش به معنای شبیه به موزاییک است و شکل صاف و چند بخشی این سلول‌ها را توصیف می‌کند.

سلول‌های لایه اپیدرم شامل انواع مختلفی است که عبارتند از:

    کراتینوسیت‌ها (Keratinocyte): این سلول‌ها می‌توانند بدن را از ورود پاتوژن‌ها محافظت ‌کنند.
    سلول‌های لانگر‌هانس (Langerhans Cells): این دسته از سلول‌ها در صورت بروز عفونت در پاسخ ایمنی بدن کمک می‌کنند.
    ملانوسیت‌ها (Melanocyte): سلول‌های ملانین داری هستند که رنگدانه‌هایی را ایجاد می‌کنند که به پوست بدن رنگ می‌بخشد.
    سلول‌های مرکل (Merkel Cells): این سلول‌ها گیرنده‌های حسی بیضی شکلی هستند که در حس لامسه نقش مهمی دارند.

ساختمان اپیدرم


بیشتر سوختگی‌ها و صدمات پوستی شامل صدماتی است که در اپیدرم اتفاق می‌افتد. این گونه صدمات می‌توانند به سرعت بهبود یابند. صدمات عمیق‌تر که به لایه درم نیز آسیب می‌رساند، ممکن است بسیار جدی و خطرناک باشند.
غشای پایه

غشای پایه یک لایه نازک از الیاف بین درم و اپیدرم است. این غشا می‌تواند هر ترکیبی که بین دو لایه درم و اپیدرم رد و بدل می‌شود را کنترل کند و به عنوان یک لایه دفاعی مضاعف در برابر پاتوژن‌ها و یک محافظ در برابر از دست دادن آب و سایر مواد حیاتی، از طریق پوست به شمار آید.

هنگامی ‌که پوست نیاز به رشد یا بهبودی دارد، غشای پایه می‌تواند کنترل خود را بر عبور ترکیبات بین دو لایه کاهش داده و به آب و مواد مغذی اجازه دهد تا اپیدرم آسیب دیده را ترمیم کنند، از این رو این بخش در تسریع روند بهبودی اپیدرم نقش موثری دارد.
لایه درم

درم یا پوست لایه‌ای از ساختمان پوست است که در بخش‌های عمیق‌تری نسبت به اپیدرم قرار دارد و به عنوان سپری در اطراف بدن قرار گرفته که بدن را از اثرات شدید و سخت محیطی محافظت می‌کند. این لایه حاوی بسیاری از ساختار‌های پیچیده، اعم از اعصاب، رگ‌های خونی، فولیکول‌های مو، غدد عرق، و غدد چربی پوست است. این غدد چربی که به «غدد سباسه» نیز معروف هستند، ماده مومی‌ و روغنی را ایجاد می‌کند که سراسر پوست بدن را می‌پوشاند تا از آسیب‌های محیطی در امان باشد.

درم از الیافی تشکیل شده است که شامل کلاژن و ترکیباتی از گلیکوزآمینوگلیکان هستند و قادر به نگه داشتن مقدار زیادی آب در این لایه بوده و در نتیجه از تورم و کوفتگی پوست تا حدی جلوگیری می‌کنند. شبکه‌ای از الیاف کشسان مانند کلاژن با قابلیت انعطاف خود پوست را محکم نگه می‌دارند و پس از کشش و آسیب آن را ترمیم می‌کنند.

سلول‌های درم توسط رگ‌های خونی تغذیه می‌شوند، در حالی که هیچ کدام از رگ‌های خونی به ایپدرم نفوذ نمی‌کنند و اپیدرم مواد را فقط از طریق انتشار از لایه زیرین خود دریافت می‌کند. درم همچنین دارای اعصاب و اندام‌های حسی در سطوح مختلف است.

شایع ترین مشکلات پوستی
برخی مشکلات و اختلالات پوستی وجود دارند که بسیار شایع هستند. مشکلات پوستی که در این بخش دسته‌بندی کرده‌ایم علائم یا عوارض بسیاری از بیماری‌های پوستی دیگر هم هستند.

۱. خارش پوست و انواع بیماری پوستی خارش دار
خارش پوست حس آزاردهنده‌ای است که می‌تواند در بخش‌هایی از پوست و گاهی در همه‌ی بدن ایجاد شود. اختلالات و بیماری‌های زیادی می‌توانند منجر به خارش پوست شوند، مانند کهیر، اگزما و غیره. برخی از شایع‌ترین بیماری های پوستی خارش دار و دیگر علل عمده‌ی خارش پوست عبارت‌اند از:

خشکی پوست
انواع دانه‌های پوستی که خود می‌تواند علل بسیار متنوعی داشته باشد.
گزش حشرات
مصرف برخی داروها
برخی بیماری‌های سیستم عصبی مانند زونا یا ام اس
برخی بیماری‌های اعصاب و روان
همچنین برخی بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های کبدی یا اختلالات تیروئید، دیابت و غیره هم می‌تواند منجر به خارش پوست شود.
روش درمان خارش پوست بسته به علت آن می‌تواند متفاوت باشد. برای همین بهتر است ابتدا مشاوره تلفنی با متخصص پوست داشته باشید.

عکس بیماری های پوستی خارش دار
خارش پوست یکی از مشکلات پوستی شایع است که می‌تواند علل زیادی داشته باشد.
۲. خشکی پوست
خشکی پوست از آن دسته مشکلات پوستی شایعی است که می‌تواند علائمی مانند خارش، پوسته‌پوسته شدن، احساس سفتی و کشش در پوست و ترک پوستی داشته باشد که حتی می‌تواند خونریزی داشته باشد. این عارضه پوستی شایع دلایل زیادی دارد، مانند:

سرمای محیط
استحمام زیاد
گرمای شدید
محصولات پوستی یا بهداشتی ناسازگار
برخی بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس یا درماتیت
استفاده از برخی داروها
برخی درمان‌های پزشکی
افزایش سن
و بسیاری علل دیگر.
راه‌های زیادی برای خلاصی از خشکی پوست وجود دارد، مانند استفاده از انواع مرطوب‌کننده‌ها و آبرسان‌ها، استفاده از سرم‌های پوستی، آلوئه‌ورا، اجتناب از استفاده از محصولات بهداشتی ناسازگار با پوست، نوشیدن آب کافی و غیره.

۳. پوسته پوسته شدن پوست
پوسته پوسته شدن یا پوسته ریزی از آن دسته مشکلات پوستی است که خود از علائم و نشانه‌های بسیاری از بیماری‌های پوستی دیگر به شمار می‌آید. این پوسته‌ریزی ممکن است به علت آسیب مستقیم به پوست مانند آفتاب‌سوختگی یا عفونت ایجاد شود یا در اثر مشکلات سیستم ایمنی یا بیماری‌های دیگر ایجاد شود. علائم پوستی دیگری هم ممکن است با پوسته پوسته شدن همراه باشند، مانند خارش، بثورات پوستی، خشکی پوست و غیره.  اگر پوسته پوسته شدن مدتی ادامه داشت و به‌خودی‌خود یا با استفاده از روش‌های خانگی درمان نشد حتما باید با دکتر پوست در دکترتو مشورت کنید.

درمان مشکل پوستی با معروف‌ترین دکتر پوست
۴. انواع تاول های پوستی
همه‌ی ما می‌دانیم تاول پوستی چیست، اما مهم است بدانیم که تاول پوستی نشانه‌ی چیست؟ تاول پوستی انواع مختلفی دارد و به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند. تاول یک برآمدگی پوستی پر از مایع و آبکی است که ممکن است کوچک‌تر از ۱ سانتی‌متر (وزیکول) یا بزرگ‌تر از ۱ سانتی‌متر (بولا) باشد. تاول‌های پوستی می‌توانند به صورت تکی یا گروهی ایجاد شوند و ممکن است در هر بخشی از بدن دیده شوند.  

تاول می‌تواند در اثر اصطکاک مانند پوشیدن کفش تنگ، یا سوختگی و یا انواع بیماری‌ها ایجاد شود. بسیاری از بیماری‌های پوستی که در این مطلب به آنها پرداختیم می‌توانند تاول ایجاد کنند، مانند درماتیت، بیماری پنجم و غیره.

همچنین در مطلب انواع تاول‌های پوستی که در ابتدای این بخش برای شما لینک آن را گذاشته‌ایم می‌توانید عکس بیماری های پوستی که منجر به ایجاد تاول پوستی می‌شوند را ببینید.

۵. انواع دانه های پوستی
دانه‌های پوستی یا بثورات پوستی به دلایل متنوع و در نتیجه انواع مختلف بیماری‌های پوستی و یا دیگر بیماری‌ها می‌توانند ایجاد شوند. بسیاری از بیماری‌های پوستی که در این مطلب به آنها اشاره کردیم انواع مختلف دانه‌های پوستی را ایجاد می‌کنند. مصرف برخی داروها یا آلرژی یا انواع عفونت‌های باکتریایی، قارچی، ویروسی یا انگلی هم می‌تواند بثورات پوستی ایجاد کند. در یک بخش کوتاه یا حتی در یک مقاله مفصل هم نمی‌توان تمامی دلایل ایجاد دانه‌های پوستی را توضیح داد. بنابراین بهتر است برای بررسی دانه‌های پوستی به خصوص وقتی که خارش‌دار هستند، یا بزرگ‌تر می‌شوند یا به هر نحوی تغییر می‌کنند به دکتر پوست در دکترتو مراجعه کنید.

همچنین در مطلب انواع دانه‌های پوستی که در ابتدای این بخش برای شما لینک آن را گذاشته‌ایم می‌توانید عکس بیماری های پوستی که منجر به ایجاد دانه‌های پوستی می‌شوند را ببینید.

خشکی پوست، خارش، پوسته‌ریزی، تاول‌های پوستی و دانه‌های پوستی از مشکلات پوستی شایعی هستند که می‌توانند علامت دیگر بیماری‌های پوستی هم باشند.

مشکلات و بیماری های پوستی موقتی
بسیاری از مشکلات پوستی، عارضه‌هایی موقتی هستند که بعد از مدتی به صورت خود‌به‌خود یا با استفاده از روش‌های درمانی مختلف از بین می‌روند. در ادامه مهم‌ترین بیماری‌ها و مشکلات پوستی موقتی را بررسی می‌کنیم.

۱. بیماری پوستی گال
گال یا خارشتک نوعی بیماری پوستی است که توسط نوعی کنه به نام کنه گال یا اسکابیز ایجاد می‌شود. این کنه برای تخم‌ریزی وارد پوست می‌شود و به همین دلیل باعث ایجاد بثورات پوستی قرمز، ریز و خارش‌دار می‌شود. داروهای مختلفی برای بیماری پوستی گال تجویز می‌شود و بثورات پوستی هم معمولا در عرض ۱-۲ هفته از بین می‌روند.  

گال می‌تواند به راحتی منتقل شود، به صورتی که معمولا درمان برای تمام کسانی توصیه می‌شود که در یک خانه زندگی می‌کنند. شستشوی تمام وسایل مورد استفاده‌ی فرد برای خلاصی از این شپش ضروری است.

۲. آکنه و جوش
آکنه و جوش یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی در جهان است. آکنه به دلیل مسدود شدن فولیکول‌های مو و غدد چربی (چربی) پوست ایجاد می‌شود که اغلب در اثر تغییرات هورمونی ایجاد می‌شود. اصطلاح آکنه فقط برای جوش‌های صورت استفاده نمی‌شود، بلکه به جوش‌های سرسیاه، کیست‌ها و ندول‌ها هم اشاره دارد. جوش و آکنه فقط در صورت ایجاد نمی‌شوند، بلکه در کمر، سینه و دیگر نقاط هم ممکن است مشاهده شوند.

درمان آکنه توسط متخصص پوست بسیار مهم است، چون جای جوش و لکه‌های پوستی ناشی از آکنه می‌تواند دائمی باشند. روش‌های مختلفی برای درمان جوش و آکنه وجود دارد، که معمولا در آکنه‌های شدید و چرکی استفاده می‌شود، مانند درمان دارویی با راکوتان یا دیگر داروهای ضد جوش، و انواع کرم‌ها، ژل‌ها و غیره.

۳. کهیر
کهیر ضایعات پوستی خارش‌دار، برجسته و قرمزی است که پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژن ایجاد می‌شود. هرچند استرس، بیماری و اصطکاک، مانند پوشیدن لباس‌های تنگ هم می‌تواند از علل ایجاد کهیر باشد. کهیرها معمولا به صورت خوشه‌ای تشکیل می‌شوند. این جوش‌ها و ضایعات پوستی می‌توانند در صورت لمس دردناک هم باشند.

کهیر بسیار شایع است و تقریبا ۲۰٪ از انسان‌ها در دوره‌ای از زندگی خود به کهیر دچار می‌شوند. همچنین باید بدانید که کهیر مسری نیست و از کسی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود.

کهیر معمولا در عرض ۲۴ ساعت از بین می‌رود، اما در موارد شدید می‌توان از درمان دارویی با آنتی‌هیستامین‌ها یا کورتیکواستروئیدها استفاده کرد. همچنین برخی روش‌های خانگی هم وجود دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید.

در زیر می‌توانید عکس بیماری پوستی کهیر را ببینید.

عکس بیماری های پوستی، کهیر
کهیر می‌تواند علل زیادی داشته باشد و معمولا در عرض ۲۴ ساعت خود به خود خوب می‌شود.
۴. زگیل
ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV ویروسی است که انواع زیادی دارد و باعث ایجاد زگیل در بخش‌های مختلف بدن می‌شود. زگیل مسری است و می‌تواند از طریق تماس پوستی، استفاده از وسایل مشترک یا از طریق زخم و غیره و در برخی سویه‌های آن از طریق تماس جنسی منتقل می‌شوند. ظاهر زگیل را کم و بیش همه‌ی ما دیده‌ایم، پوست سفت و رشد‌کرده‌ای که گاهی نقطه‌های سیاهی رویش دیده می‌شود. این برجستگی‌ها در هر قسمتی از بدن ممکن است ایجاد شوند، اما معمولا در دست‌ها، پاها و غشاهای مخاطی شاهد آن هستیم. اکثر زگیل‌ها بی‌خطر هستند و گاهی اوقات خودبه‌خود از بین می‌روند، اما متخصص پوست ممکن است بسته به نوع و محل آنها برداشتن زگیل را توصیه کند.

۵. آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی در اثر قرار گرفتن بیش‌از‌حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید یا لامپ‌های خورشیدی برای مثال در سولاریوم اتفاق می‌افتد. پوست آفتاب‌سوخته قرمز، دردناک و پرحرارت است که ممکن است بعد‌تر پوسته‌پوسته شود.

یکی از توصیه‌های اصلی متخصصین پوست برای مراقبت بیشتر از پوست استفاده از کرم ضد آفتاب است، اما حتی با استفاده از کرم‌های ضدآفتاب هم نباید بیش‌ازحد در معرض آفتاب باشید. آفتاب‌سوختگی‌های مکرر می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.

برای درمان آفتاب سوختگی کارهای زیر را انجام دهید.

وارد سایه شوید و پوست را خنک کنید.
یک دوش خنک با استفاده از یک صابون ملایم بگیرید.
مایعات زیاد بنوشید.
پوست را مرطوب نگه‌دارید، از یک مرطوب‌کننده سبک بدون روغن یا از آلوئه ورا استفاده کنید.
اگر درد زیاد باشد می‌توانید از پماد‌ها موضعی بدون نسخه یا پماد لیدوکائین یا داروهایی مانند ایبوبروفن استفاده کنید.
تاول‌ها را نترکانید.
اما اگر تب، لرز یا تاول شدید داشتید باید به متخصص پوست یا دکتر عمومی مراجعه کنید.

عکس بیماری های پوستی ناشی از آفتاب
آفتاب‌سوختگی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات پوستی مختلفی شود.
۶. عفونت قارچی ناخن
زیر ناخن و اطراف آن معمولا محل تجمع میکروب‌ها و قارچ‌هاست. برخی از قارچ‌ها می‌توانند در زیر ناخن یا اطراف آن رشد کنند و عفونت قارچی ناخن را ایجاد کنند که معمولا ناخن‌های پا را درگیر می‌کند. در اثر این عفونت قارچی لبه‌های ناخن ممکن است خرد شود و در سطح ناخن پوسته‌پوسته‌هایی به رنگ زرد مایل به سفید ایجاد شود. قارچ‌های مختلفی می‌توانند باعث این عفونت شوند و درمان  هم به تبع به نوع قارچ بستگی دارد. دکتر پوست برای درمان عفونت قارچی ناخن داروهای خوراکی یا موضعی تجویز می‌کند، اما گاهی هم ممکن است نیاز به برداشتن ناخن آسیب‌دیده باشد.

۷. بیماری قارچی پوستی کاندیدیازیس
قارچ کاندیدا آلبیکنز یکی از قارچ‌هایی است که باعث عفونت‌های مختلفی در بدن انسان می‌شود و زمانی که پوست را درگیر می‌کند به آن کاندیدیازیس جلدی یا مونیلیازیس جلدی می‌گویند. ضایعات یا جوش‌های کوچک هم ممکن است در نواحی آلوده مشاهده شود. کاندیدیازیس معمولا در چین‌های پوستی که تجمع میکروب در آنها آسان‌تر است مانند زیر بغل یا اطراف کشاله ران ایجاد می‌شود، اما می‌تواند پوست صورت را هم درگیر کند. با افزایش بهداشت فردی و اجتناب از مصرف بیش‌از‌حد آنتی بیوتیک‌ها می‌توان از کاندیدیازیس پیشگیری کرد. پزشکان از کرم‌های ضد قارچ و کورتیکواستروئید برای درمان کاندیدیازیس استفاده می‌کنند.

 ۸. پای ورزشکار
بیماری پای ورزشکار در واقع یک عفونت قارچی است که در شرایط گرم و مرطوب مانند داخل کفش‌های کتانی رشد می‌کند و به این علت که در ورزشکاران شایع است این اسم را گرفته است. علائم عفونت قارچی پای ورزشکار شامل خشکی، خارش و پوسته‌پوسته‌شدن باشد. همچنین ممکن است تاول و خونریزی وجود داشته باشد و پوست بین انگشتان یا زیر پا ممکن است خیس، رنگ‌پریده، ترک‌خورده یا پوسته‌پوسته شود. کرم‌ها یا اسپری‌های ضد قارچ درمان روتین برای این بیماری است.

بهترین دکتر پوست رو برای درمان پیدا کن.
۹. تاول تبخالی یا تبخال دهانی
تبخال دهانی یک تاول قرمز رنگ و پر از مایع و گاهی دردناک است که معمولا در نزدیکی دهان ایجاد می‌شود. قبل از زدن تبخال، پوست آن ناحیه ممکن است دچار خارش یا سوزش شود. عامل ایجاد تبخال لب ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ است که باعث ایجاد ضایعات پوستی می‌شود که می‌توانند تا ۲ هفته ادامه داشته باشند و حتی بعدتر به صورت دوره‌ای عود کنند. این ویروس با تماس نزدیک، استفاده از وسایل مشترک یا غذای مشترک منتقل می‌شود. درمان خاصی برای این بیماری پوستی وجود ندارد، اما با رعایت برخی نکات یا استفاده از برخی داروها مانند داروهای ضد ویروسی (برای مثال آسیکلوویر) می‌توان از انتقال آن جلوگیری کرد. همچنین برخی روش‌های خانگی مانند کمپرس سرد یا آلوئه‌ورا می‌توانند کمک‌کننده باشد.

در زیر می‌توانید عکس بیماری پوستی تبخال دهانی را ببینید.

عکس بیماری های پوستی تبخال دهانی
تبخال دهانی یک عفونت ویروسی بسیار شایع است.
۱۰. درماتیت تماسی
درماتیت تماسی نوعی واکنش پوستی است که با لمس برخی چیزها ایجاد می‌شود، مانند برخی گیاهان (پیچک سمی، سماق، بلوط)، جواهرات، دستکش لاتکس و مواد شیمیایی محرک مانند سفیدکننده یا صابون. بهترین کار برای جلوگیری از درماتیت تماسی، اجتناب از تماس با آن شیء خاص است. برای کنترل علائم درماتیت تماسی از آنتی‌هیستامین‌ها، استروئیدهای خوراکی یا موضعی استفاده می‌شود. اگر علت درماتیت تماسی ناشناخته باشد، دکتر پوست آزمایش پچ را پیشنهاد می‌کند. در تست پچ، مواد آلرژیک روی پوست شما اعمال می‌شوند و پزشک واکنش پوست را بررسی می‌کند.

۱۱. ملاسما
ملاسما یک بیماری شایع پوستی است که باعث ایجاد لکه‌های تیره روی صورت و به ندرت گردن، سینه یا بازوها می‌شود. ملاسما بیشتر در زنان باردار و افرادی با رنگ پوست تیره‌تر و کسانی که زیاد در معرض آفتاب شدید قرار دارند ایجاد می‌شود. ملاسما هیچ علامت دیگری به جز تغییر رنگ پوست ندارد. این عارضه ممکن است طی یک سال خود‌به‌خود از بین برود، اما گاهی هم ممکن است اثری دائمی داشته باشد.

۱۲. میخچه و پینه
میخچه و پینه دو مورد از ضایعات پوستی هستند که باعث سفت و سخت شدن پوست در برخی نواحی می‌شوند. این ضایعات در میخچه می‌توانند دردناک باشند. میخچه و پینه معمولا در اثر اصطکاک پوست، فشار مداوم بر پوست، استفاده از کفش نامناسب ایجاد می‌شود و خطرناک نیستند.

میخچه یک هسته‌ی سفت و سخت دارد که ممکن است باعث التهاب و حتی درد در نواحی اطراف شود. پینه معمولا بزرگ‌تر از میخچه است و شکل‌های مختلفی دارد و دردناک نیست. پینه معمولا در کف پا، پاشنه، قوزک پا و یا زانو و حتی دست ایجاد می‌شود.

میخچه روش‌های درمان دارویی و سنتی مختلفی دارد همچنین اگر بزرگ باشد و باعث درد زیادی شود می‌توان با جراحی آن را برداشت.

۱۳. شپش سر
شپش سر یکی از مشکلات پوستی است که بسیاری از افراد به خصوص در محیط‌های عمومی مثل مدرسه یا محیط‌هایی با بهداشت نامناسب به آن دچار می‌شوند. این حشرات کوچک از خون پوست سر انسان تغذیه می‌کنند و باعث خارش می‌شوند.این کنه به‌راحتی می‌توانند بین افراد منتقل شوند. داروهای زیادی برای درمان شپش سر در دسترس هستند، اما باید دستورالعمل داروها را به دقت رعایت کنید چون رهایی از شپش می‌تواند کمی دشوار باشد.

۱۴. کورک یا دمل
کورک یا دمل برجستگی‌های قرمز روی پوست است که می‌توانند پر از چرک و دردناک باشند. کورک یا جوش توسط باکتری استافیلوکوک اورئوس ایجاد می‌شود. این جوش‌های بزرگ یک توده‌ی بزرگ و پر از چرک است که نوکی زرد یا سفید دارد. کودک بعد از مدتی شروع به تخلیه می‌کند و می‌تواند علائمی مانند احساس ناخوشی و تب هم ایجاد کند.  

کورک شباهت زیادی به کفگیرک دارد. هر دو عامل مشترکی دارند و می‌توان گفت کفگیرک مجموعه‌ای از کورک‌هاست که به لایه‌های عمیق‌تری از پوست نفوذ می‌کند و می‌تواند منجر به زخم شود.